Page 20 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

najvećem incidencom kod djece mlađe od godinu dana . Kada 1. Odmah preduzeti standardne mjere kardio pulmonalne
9
se PRA izvodi pod opštom anestezijom ili dubokom sedacijom, reanimacije.
najraniji znaci LAST su kardiovaskularni, uključujući visoke T
talase i aritmije. Djeca mlađa od 6 mjeseci su u najvećem rizi- 2. Obezbijediti disajni put i prekinuti davanje lijeka koji je
ku od LAST zbog neprepoznate intravaskularne injekcije, brze izazvao toksičnu reakciju.
apsorpcije, distribucije LA i sniženog nivoa alfa 1-kiselog gli- 3. Pozvati slobodan personal da pomogne u reanimaciji. U
koproteina . cilju potpore kardiovaskularnog sistema mogu se primijeniti
5
Maksimalna dozvoljena doza LA se mora izračunati prije vazopresorni i inotropni lijekovi.
izvođenja bloka. Toksične reakcije nastale usljed primjene LA 4. Najveći napredak u tretmanu LAST je 20% intralipid i od-
zavise od ukupno date doze, mjesta administriranja, brzine mah ga treba primijeniti:
preuzimanja, tehnike primjene, farmakoloških alteracija koje
utiču na prag toksičnosti, brzine degradacije, metabolizma i a) Emulzije lipida hvataju i vezuju lipofilne LA iz tkiva i plaz-
ekskrecije LA i acidobaznog statusa pedijatrijskog pacijenta. me;
Kardiovaskularni kolaps i ispoljavanje CNS toksičnosti b) Doza koja se u ovom trenutku preporučuje je 1 mL/kg
udruženi su sa primjenom dugodjelujućih amida i mogu biti tokom 3 minuta, ponovljena po potrebi do 3 mL/kg, praćena
opasna po život. Proširenje QRS kompleksa, produženje PR infuzijom 0,25 mL/kg/min dok se ne postigne hemodinamski
intervala, smanjena srčana kontraktilnost i torsade de pointes oporavak;
poznate su manifestacije toksičnih koncentracija amidnih LA.
Kod predškolske djece značajna elevacija T talasa može biti c) Pokušaji da se koristi propofol umjesto intralipida po-
znak intravaskularnog iniciranja LA . Kod mlađe djece koja kazao se veoma opasnim zbog negativnih kardiovaskularnih
26
18
ne mogu da verbalizuju svoje stanje, znake toksičnosti teže je svojstava koje pokazuje ovaj anestetik .
utvrditi. Agitacija, uznemirenost, iritabilnost mogu biti pogreš-
no protumačeni kao reakcija na bol i tretirani bolus dozama
anestetika ili ubrzanjem infuzije LA.
Postupci kod LAST još uvijek nisu standardizovani, ali po-
sljednja saopštenja i novine predstavljaju značajan napredak.
Danas se savjetuje sljedeći niz postupaka:

Zaključak

Danas se PRA smatra, ne samo opšte prihvaćenim sastavnim dijelom uklanjanja perioperativnog
bola kod pedijatrijskih pacijenata, već i komponentom liječenja često potcijenjenih hroničnih bolnih
sindroma kod djece.

Dobra postoperativna analgezija smanjuje opasnost od postoperativne uznemirenosti i delirijuma
koji spadaju u značajne komplikacije anestezije, naročito u pedijatrijskoj populaciji. Koncept
da su regionalna i opšta anestezija komplementarne, a ne kompetitivne je fundamentalan za
sveobuhvatno shvatanje uloge PRA i datira još s početka devedesetih godina prošlog vijeka.

Troškovi su značajno smanjeni zbog smanjene potrebe za intraoperativnom primjenom skupih
inhalacionih anestetika, a postoperativno zbog smanjene potrebe za dodavanjem analgetika. Na

ovaj način su izbjegnuti potencijalni sporedni efekti sistemskih analgetika koji takođe mogu produžiti
hospitalizaciju.

Postoperativni tok bez osjećaja bola podiže moral djeteta, roditelja i medicinskog osoblja. Hirurg
kao i anesteziolog je zadovoljan da vidi mirno, budno i kooperativno dijete u neposrednom
postoperativnom periodu. U većini slučajeva i dijete i roditelj su saglasni da se pri eventualnoj
ponovljenoj operaciji primjeni ista vrsta anestezije. Sa etičke tačke gledišta, nije opravdano dozvoliti

18 DOI: 10.5937/Galmed2411012S