Page 65 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Slika 1. Šematski prikaz ravni insonacije u TCS

Objašnjenje uz sliku 1. Ultrazvučna sonda je pozicionirana u temporalnom koštanom prozoru paralelno sa tzv. orbitomeatalnom linijom i tada se vizualizuju strukture na nivou možda-
nog stabla (1). Rotiranjem sonde za oko 10° kranijalno, prikazuju se strukture na nivou III moždane komore (2). Daljim rotiranjem sonde za oko 25° naviše, prikazuju se lateralne komore
i cella media (3). Ponovnim vraćanjem na ravan 1 i okretanjem dorzalnih dijelova sonde naniže za oko 45°, a zatim rotiranjem naviše za oko 10-15°, omogućava vizualizaciju struktura u
ravni zadnje lobanjske jame (4) 4

Ultrazvučni sistemi i parametri signala SN i dobije se površina hiperehogene zone izražena
2
za izvođenje TCS u cm (slika 2). Smatra se da normalna hiperehogenost, koja
nastaje kao posljedica prirodnog procesa degeneracije do-
Za TCS se koriste ultrazvučni aparati najnovije generacije paminergičkih neurona SN, ne prelazi 0,19 cm . Zbog razlika
2
i fazne ultrazvučne sonde frekvencije 2-3,5 MHz. Sa ovim fre- u ultrazvučnim aparatima, smatra se da bi svaka ultrazvuč-
kvencijama, aksijalna rezolucija je oko 0,7 mm, dok lateralna na laboratorija trebalo da ima svoje parametre za procje-
rezolucija zavisi od širine ultrazvučnog talasa i dubine inso- njivanje patološke hiperehogenosti SN i drugih struktura
nacije i varira između 2,2 i 3,8 mm. U parenhimskoj ehoso- bazalnih ganglija. Hiperehogenost SN ispod 0,19 cm sma-
2
nografiji, neophodno je dobiti dobro modulisane prikaze u tra se normalnom, između 0,19 i 0,24 cm se klasifikuje kao
2
B-modu, što zahtijeva dinamički opseg 50-55 dB i dubinu umjerena, dok se hiperehogenost SN > 0, 24 cm označava
2
insonacije 14-16 cm. Pregled se izvodi prema standardnom kao izražena.
protokolu u određenim ravnima insonacije koje su definisa-
ne specifičnim ultrazvučnim markerima. Postoje tri osnovne Ehogenost rafe se procjenjuje tek nakon bilateralne in-
ravni insonacije, a nekada se koristi i četvrta ili cerebelarna sonacije. Normalno, rafe je kontinuirana linija visoke ehoge-
ravan za detekciju dijametra četvrte moždane komore ili hi- nosti koja dijeli mezencefalon na dva pedunkula. Ehogenost
perehogenih zona u malom mozgu (slika 1). rafe je u normalnim okolnostima iste ehogenosti kao eho-
4-9
genost RN ili bazalnih cisterni. Najnovije preporuke uklju-
Pregled se izvodi kroz transtemporalni pristup pozicioni- čuju gradiranje ehogenosti rafe na dvostepenoj skali. Skala
ranjem sonde na prednji, srednji ili zadnji temporalni ultra- ima vrijednosti 0 i 1. Normalan nalaz barem na jednoj strani
zvučni prozor gdje je debljina kosti najmanja i omogućava insonacije označava se jedinicom. Patološki nalaz se ozna-
lakšu penetraciju ultrazvučnog talasa. U kliničkoj praksi, za- čava nulom i predstavlja smanjenu ehogenost rafe, prekid
dnji temporalni koštani prozor se najčešće koristi jer omo- kontinuiteta rafe ili potpuni izostanak signala tokom insoni-
gućava najbolju vizualizaciju, posebno malih struktura ranja sa obje strane 10-12 .
bazalnih ganglija 4-10 . Ispitivanje počinje postavljanjem ul-
trazvučne sonde u transtemporalni prozor paralelno sa tzv. Drugi nivo insonacije je na nivou treće moždane komo-
orbitomentalnom linijom. Slika 2 predstavlja sliku u B modu re (Third Ventricle, TV) i prikazuje se tako što se ultrazvučna
koja se dobija na sljedeći način: vidi se hipoehogena struk- sonda rotira za oko 10 stepeni naviše. Anehogena struktu-
tura u vidu leptira-mezencefalon, okružena hiperehogenim ra TV se identifikuje između dvije hiperehogene linije koje
bazalnim cisternama. Substancija nigra (SN), crveno jedro reflektuju ependim. Sa obje strane TV su hipoehogene
(Red Nucleus, RN) i rafe vide se kao hiperehogene strukture strukture talamusa (slika 3). Na ovom nivou se mjeri najve-
sa ipsilateralne strane. Prilikom ispitivanja treba voditi raču- ći transverzalni dijametar TV (Transverse Diameter, Trans D)
na o penetrantnim arterijama koje su takođe hiperehoge- i frontalnog roga lateralne komore sa suprotne strane od
ne, kao i o demarkaciji između SN i RN 4-10 . Prikaz u B-modu strane insonacije i to od ipsilateralne do kontralateralne
se uveliča 3-4 puta, ocrta se spoljna ivica hiperehogenog unutrašnje površine hiperehogenog ependima. Normalne

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(6):62-69. 63