Page 33 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

LEVODOPA U TERAPIJI

PARKINSONOVE BOLESTI

LEVODOPA THERAPY FOR PARKINSON'S DISEASE

Marina Svetel
1, 2
1 Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija na odgovor organizma na njih, oksidativni stres
2 Klinika za neurologiju, Univerzitetski klinički centar Srbije, Beograd,
Srbija izazvan disfunkcijom mitohondrija, disfunkciju
ubikvitin proteazomskog sistema koja dovodi
Korespondencija sa autorom: do akumulacije pogrešno „pakovanih“ proteina,
iscrpljenosti sistema endoplazmatskog retikuluma i
Prof. dr Marina Svetel
aktivacije mikroglije koja prati inflamatorni proces.
Klinika za neurologiju, Univerzitetski klinički centar Srbije, Dr Ove promjene mogu dovesti do programirane
Subotića 6, Beograd, Srbija
ćelijske smrti dopaminergičkih neurona sa
marinasvetel@gmail.com posljedičnom dopaminskom deficijencijom i
razvojem Parkinsonove bolesti.

Posebna pažnja je posvećena posljedicama
Sažetak gubitka neurona po funkcionisanje preostalih

Januara 2023. godine navršilo se 100 godina od rođenja dopaminergičkih neurona i dopaminskih receptora
Arvida Karlsona (Arvid Carlsson), švedskog naučnika, sa osvrtom na terapijske motorne komplikacije
koji je jedan od tri dobitnika Nobelove nagrade za koje tom prilikom mogu da nastanu. Osnovne
medicinu 2000. godine „za dokaz da je dopamin moždani pretpostavke o nastanku terapijskih komplikacija
neurotransmiter čiji manjak dovodi do simptoma su i dalje povezane sa farmakokinetikom levodope
Parkinsonove bolesti”. Terapija levodopom jeste jedno i modelom njenog dopremanja u mozak, koji za
od glavnih dostignuća neurologije dvadesetog vijeka, posljedicu ima nefiziološku, pulsatilnu stimulaciju
a Parkinsonova bolest (Parkinson's Disease, PD) je prva dopaminskih receptora. Pomenute su današnje
bolest u kojoj je u definisanim regionima mozga potvrđen mogućnosti u postizanju stabilnije koncentracije
specifičan neurohemijski nedostatak, što je činilo osnovu levodope postojećim strategijama uz odgovor
za racionalnu, hemijski podržanu terapiju. na pitanje može li se kontinuirana stimulacija
postići u uslovima standardne, redovne terapije
U radu su u kratkom istorijskom osvrtu pomenuta bolesnika levodopom? U kratkom završnom dijelu
najvažnija dostignuća u otkriću dopamina i levodope, komentarisana je pozicija levodope u vodičima
kao i njihove funkcije u nastanku Parkinsonove i preporukama za liječenje. Očekuje se da će
bolesti. Razumjevanje sinteze dopamina i načina levodopa ostati „zlatni standard“ za liječenje
sinteze levodope, mogućnosti mjerenja koncentracije Parkinsonove bolesti bar do razvoja potentnijih
dopamina u putamenu i kaudatusu i njegovog gubitka i bezbjednijih agonista dopamina ili razvoja
u Parkinsonovoj bolesti, zajedno sa histohemijskom neuroprotektivne ili neurorestorativne terapije.
vizualizacijom nigrostrijatnog puta i životinjskim
lezionim modelima, omogućili su razumijevanje uloge Ključne riječi: dopamin, levodopa, Parkinsonova
nigrostrijatnog dopaminskog sistema u razvoju simptoma bolest
bolesti. Dio rada posvećen je metabolizmu dopamina
u zdravim dopaminergičkim neuronima, a potom i
njegovom funkcionisanju u dopaminergičkim neuronima Uvod
oboljelog. Poznato je da u Parkinsonovoj bolesti
Birajući temu koja bi bila povezana sa novim saznanjima
manjak dopamina nastaje zbog selektivne degeneracije i aktuelnostima iz oblasti degenerativnih bolesti mozga, je-
nigrostrijatnih dopaminergičkih neurona. Njihovo dan me je datum vratio u prošlost i opredijelio da pišem o
stradanje pokreće kaskada događaja koja uključuje dopaminu i njegovom prekursoru - levodopi. Januara 2023.
djelovanje potencijalnih toksina, uticaj gena podložnosti godine navršilo se 100 godina od rođenja Arvida Karlsona

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(5):31-39. 31