Page 69 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

GASTROINTESTINALNA

INTOLERANCIJA LAKTOZE

GASTROINTESTINAL LACTOSE INTOLERANCE

Nedeljko Radlović svih sisara klase placentaria . Kvalitativno-kvantitativni sa-
1
1, 2
Jelena Radlović držaj mlijeka zavisi od vrste sisara, tj. prilagođen je nutritiv-
2
Petar Rosić nim potrebama i metaboličkim svojstvima potomka kome
3
3-6
Ana Ašković je namjenjeno . Tako, na primjer, ovčije mlijeko ima veći
4
Olga Radivojević sadržaj proteina i masti nego humano, kozje i kravlje, dok je
3
5
Amar Elšeik koncentracija laktoze najveća u humanom mlijeku . Koncen-
5
tracija laktoze u mlijeku prisutnom u ljudskoj ishrani data
Iva Čevrljaković 6 je u tabeli 1 5-10 . Sem kalorijskog pokrića i održavanja meta-
1 Akademija medicinskih nauka Srpskog ljekarskog društva, Beograd, Srbija boličke ravnoteže u dojenačkom dobu, posebno u prvih 4-6
2 Zavod za zdravstvenu zaštitu radnika „Železnice Srbije“, Beograd, Srbija mjeseci, laktoza indukuje intestinalnu resorpciju kalcijuma,
3 Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija magnezijuma i gvožđa i kolonizaciju debelog crijeva Bifido-
4 Institut za medicinu rada i radiološku zaštitu Srbije, Beograd, Srbija bacterium i Lactobacillus bakterijama 11-15 .
5 Dom zdravlja Kovačica, Kovačica, Srbija Tabela 1. Koncentracija laktoze u mlijeku prisutnom u ljudskoj
6 Dječje odjeljenje, Opšta bolnica Kruševac, Kruševac, Srbija ishrani 7-10
Vrsta mlijeka Koncentracija laktoze (g/L)
Korespondencija sa autorom: Humano 64-74
Kravlje 44-56
Prof. dr Nedeljko Radlović
Kozje 32-50
Srpsko lekarsko društvo, Džordža Vašingtona 19,
Beograd, Srbija Ovčije 41-59
Kamilje 35-51
n.radlovic@botel.net
Kao i drugi ugljeni hidrati, laktoza se resorbuje u mo-
nomеrnom obliku . Hidroliza laktoze, kao i resorpcija glu-
16
koze i galaktoze, obavljaju se u proksimalnom segmentu
Sažetak tankog crijeva, primarno u prvoj polovini jejunuma . Hidro-
17
Gastrointestinalna intolerancija laktoze je najčešći lizu laktoze vrši laktaza, koja se nalazi u spoju sa florizin-hi-
17
poremećaj indukovan hranom. Obično je uzrokovana drolazom . Ovaj enzimski dimer laktaza-florizin hidrolaza
(Lactase-phlorizin Hydrolase, LPH), čija druga komponenta
deficitom laktazne aktivnosti, a izuzetno rijetko razlaže florizin i glikoproteine, kovalentno je vezan za api-
malapsorpcijom glukoze i galaktoze. Sa etiološkog kalnu (luminalnu) membranu enterocita 17, 18 . Gen koji kodira
aspekta, gastrointestinalna intolerancija laktoze i LPH smješten je na hromozomu 2q21.3 . Nakon razdvaja-
19
njenih monomera može biti primarna (hereditarna) i nja molekuli glukoze i galaktoze prelaze u enterocit posred-
sekundarna, koja se javlja kao posljedica oboljenja tankog stvom specifičnog transmembranskog natrijum-glukoza/
crijeva. Primarni poremećaji su trajni, dok se sekundarni galaktoza kotransportnog proteina 1 (Glucose transporter
povlače sa oporavkom sluzokože tankog crijeva. U ovom type 1, GLUT1). Iz njega prelaze u intersticijum, a potom u
članku dat je sveobuhvatan pregled gastrointestinalne portnu cirkulaciju pomoću transportnog proteina 2 (Glucose
. Prvi proces se zasniva na aktiv-
transporter 2, GLUT2)
20, 21
intolerancije laktoze, kako sa etiopatogenetskog aspekta, nom kotransportu, a drugi, kojim se transportuje i fruktoza,
tako i kliničkog ispoljavanja, dijagnostike i terapije. na olakšanoj difuziji 17, 21 . Kodirajući gen za GLUT1 (SLC2A1)
je lociran na hromozomu 22q13.1, a za GLUT2 (SLC2A2) na
Ključne riječi: gastrointestinalna intolerancija laktoze, hromozomu 3q26.2 22, 23 . Dio laktoze koji izmiče digestiji do-
klinička slika, dijagnostika, terapija spjeva u kolon, gdje podliježe bakterijskoj fermentaciji 24-26 .
Tokom ovog procesa nastaju kratkolančane masne kiseline
(sirćetna, propionska, buterna), koje se aktivnim kotran-
Uvod sportom sa natrijumom resorbuju i najvećim dijelom koriste

Laktoza je disaharid sastavljen iz kovalentno vezanih za energetske potrebe kolonocita 24-26 . Pored toga, prisustvo
molekula β-D-glukoze i β-D-galaktoze. Sa izuzetkom krzne- buterne kiseline u debelom crijevu poboljšava funkciju cri-
26
nih foka, morskih lavova i morževa, prisutna je u mlijeku jevne barijere i imunitet sluzokože .

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2024; 3(10):67-72. 67