Page 64 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Epidemiologija Neuroinflamacija se ističe kao centralna tema u pato-
fiziologiji CRPS, karakterisana poremećenom ekspresijom
Razumijevanje epidemiologije CRPS ključno je za osmi- citokina, infiltracijom imunskih ćelija i aktivacijom glija u
šljavanje efikasnih zdravstvenih strategija. Populaciona perifernom i centralnom nervnom sistemu . Rezultati stu-
9
studija autora Sandroni i saradnika pruža ključne uvide u dije Li i saradnika ističu doprinos aktivacije i degranulacije
incidencu i prevalencu tipa I CRPS, otkrivajući godišnju sto- nociceptivnih mastocita putem supstance P neuroinflama-
pu incidence od 5,46 na 100.000 osoba-godina i prevalencu tornim odgovorima u CRPS, implicirajući interakcije između
od 20,57 na 100.000 osoba . CRPS uglavnom pogađa oso- mastocita i neurona u pojačavanju nociceptivnog signalizi-
5
be uzrasta od 40 do 60 godina, s većom prevalencom kod ranja i periferne senzibilizacije .
8
žena . Takvi epidemiološki podaci pružaju vrijedne referen-
5
ce za planiranje zdravstvene zaštite i alokaciju resursa kako Neuroplastične promjene unutar centralnog nervnog si-
bi se ukazalo na socio-ekonomski teret CRPS. stema igraju ključnu ulogu u patofiziologiji CRPS, obuhvata-
jući maladaptivne promjene u kortikalnim i subkortikalnim
Osim toga, Turk i saradnici ističu širi kontekst terapije regionima koje doprinose senzornoj, motoričkoj i autono-
hroničnog nekancerskog bola, naglašavajući potrebu za mnoj disfunkciji . Studija Li i saradnika dopunjava ovo razu-
2
sveobuhvatnim pristupima za liječenje stanja poput CRPS . mijevanje objašnjavajući ulogu signalizacije supstance P u
6
Integracijom CRPS u okvir strategija liječenja hroničnog bola modulaciji sinaptičke plastičnosti i ekscitabilnosti neurona,
koje su opisali Turk i saradnici, pružaoci zdravstvene njege povezujući tako neuroinflamatorne procese sa neuroplas-
mogu razviti multidisciplinarne intervencije prilagođene tičnim promjenama koje leže u osnovi bola i senzibilizacije
specifičnim potrebama osoba sa CRPS, čime se optimizuju povezane sa CRPS . Istraživanje Lija i saradnika osvjetljava
8
ishodi za pacijente i kvalitet života. mehanizme senzibilizacije nociceptora koji doprinose sen-
8
Dodatni uvidi u epidemiološku sliku CRPS pružaju Lang zornim manifestacijama CRPS kod ljudi . Nociceptivna sen-
i saradnici kroz studiju koja istražuje incidencu periferne zibilizacija se klinički manifestuje kao hiperalgezija, alodinija
neuropatije i sindroma kompleksnog regionalnog bola tipa i povećani bolni odgovori na štetne i neštetne stimuluse,
I (CRPS-I) kod pacijenata s karcinomom dojke koji su pod- odražavajući promjene u perifernim i centralnim meha-
8
vrgnuti adjuvantnoj hemoterapiji taksanima . Njihova istra- nizmima obrade bola . Aktivacija i degranulacija mastocita
7
živanja ističu presjek između modaliteta liječenja karcinoma posredovana supstancom P doprinose neuroinflamatornim
i razvoja CRPS, ukazujući na potrebu za povećanom svijesti odgovorima i perifernoj senzibilizaciji, pojačavajući percep-
8
i proaktivnim strategijama liječenja u ovoj populaciji pacije- ciju bola i senzorne abnormalnosti karakteristične za CRPS .
nata . Razjašnjavanjem specifičnih faktora rizika i potencijal- Duboko razumijevanje osnovnih patofizioloških mehani-
7
nih mehanizama razvoja CRPS u kontekstu terapije karcino- zama ključno je za razvoj ciljanih terapijskih strategija.
ma, studija Lang i saradnika doprinosi našem razumijevanju
multifaktorijalne prirode epidemiologije CRPS.
Kroz integraciju ovih različitih epidemioloških perspek- Kliničke manifestacije
tiva, postaje očigledno da CRPS predstavlja složeno među- CRPS karakteriše raznoliki spektar kliničkih manifestaci-
sobno djelovanje predisponirajućih faktora, precipitirajućih ja koje odražavaju kompleksnu interakciju senzornih, mo-
događaja i osnovnih patofizioloških mehanizama. Sakup- toričkih, autonomnih i inflamatornih procesa. Bruehlovo
ljanjem podataka iz populacionih studija, kliničkih kohorti istraživanje velikog prospektivnog kliničkog uzorka pruža
i specijalizovanih populacija pacijenata, cilj nam je pružiti dokaze o jasno različitim toplim i hladnim podtipovima
sveobuhvatan pregled epidemiologije CRPS, čime informi- CRPS, ističući varijacije u termalnoj osjetljivosti i simptoma-
šemo ciljane intervencije i preventivne strategije kako bi- tologiji . Topli CRPS je karakterisan lokalizovanom toplotom,
3
smo ublažili njen uticaj na pojedince i zdravstvene sisteme eritemom i povećanom temperaturom kože, što ukazuje na
podjednako. vazodilataciju i neurogeni inflamatorni odgovor, dok je hla-
dan CRPS povezan sa hladnom temperaturom kože, bljedi-
lom i vazokonstrikcijom, što ukazuje na simpatički posredo-
Patofiziologija vane vazokonstrikcijske reakcije . Najčešće se javlja na šaci
3
Patofiziologija CRPS obuhvata složeno međusobno dje- i stopalu, nakon trauma koje nastaju kao posljedica dejstva
lovanje neuroimunoloških, neuroplastičnih i nociceptivnih sile visokog intenziteta (preloma, mekotkivnih povreda, po-
mehanizama. Kompletna analiza Birklein i Schlereth ističe vreda nerava).
značajan napredak u razumijevanju složenih puteva koji leže Glavni simptomi i znaci su:
u osnovi CRPS, ukazujući na neuroinflamatorne procese kao
ključne pokretače stanja . Studija Li i saradnika objašnjava - iznenadna neočekivana pojava intenzivnih bolova ume-
2
ulogu signalizacije supstance P u aktivaciji i senzibilizaciji sto očekivanog napretka u oporavku nakon povrede,
mastocita u okviru animalnih modela preloma kod pacova
sa CRPS, pružajući mehaničke uvide u neuroimunološke in- - pojava otoka,
terakcije koje su uključene u patogenezu CRPS .
8

62 DOI: 10.5937/Galmed2410053T