Page 72 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

dijagnostikuje oralnim glukoza-galaktoza tolerans testom Imajući u vidu veliku funkcionalnu rezervu aktivnog
(Oral glucose tolerance tests, OGGT), glukoza/galaktoza-H2 kotransporta natrijuma i glukoze u tankom crijevu, sekun-
breath testom i hromatografijom stolice, a tamo gdje je mo- darna malapsorpcija ovih monosaharida je rijetka i redovno
guće i molekularnom potvrdom mutacije . Intestinalna ap- udružena sa insuficijentnom apsorpcijom fruktoze i ostalih
64
sorpcija fruktoze i drugih hranljivih materija je normalna . hranljivih materija. Viđa se kao kratkotrajan poremećaj u
23
Terapija bolesti se zasniva na dijeti sa niskim/minimalnim rotavirusnom gastroenteritisu, celijačnoj krizi i drugim pa-
sadržajem glukoze i galaktoze 23, 63 . U ranom uzrastu neop- tološkim stanjima praćenim ekstremno teškim morfološ-
hodna je primjena specijalne mliječne formule bazirane na ko-funkcionalnim oštećenjem sluzokože tankog crijeva 50,
fruktozi kao ugljenohidratnoj komponenti 64, 65 . Slično konge- 67-70 .
nitalnom deficitu laktaze, sa uzrastom djeteta i ovaj pore-
mećaj postaje blaži .
63

Zaključak

Gastrointestinalna intolerancija laktoze je najčešći poremećaj indukovan hranom. Javlja se kao
posljedica deficita laktazne aktivnosti, primarno adultnog i značajnim dijelom sekundarnog tipa,
a rijetko zbog malapsorpcije njenih monomera. Adultna hipolaktazija je normalno svojstvo 70-
75% opšte populacije, a sekundarna reverzibilna posljedica oboljenja tankog crijeva. Kongenitalna
hipolaktazija i kongenitalna malapsorpcija glukoze i galaktoze su izuzetno rijetka i ekstremno teška
oboljenja, dok je razvojna hipolaktazija prolazno obilježje preterminskog novorođenčeta. Osnovu
terapije intolerancije laktoze čini restriktivna dijeta prilagođena težini poremećaja i životnom
dobu pacijenta. Kod odojčeta i malog djeteta sa kongenitalnom hipolaktazijom i kongenitalnom
malapsorpcijom glukoze i galaktoze, kao i u teškom obliku sekundarnog deficita laktazne aktivnosti,
dijeta mora biti potpuna, dok u ostalim slučajevima tako rigorozna restrikcija laktoze iz jelovnika
najčešće nije neophodna.

Abstract

Gastrointestinal lactose intolerance is the most common food-induced disorder. It is usually caused by lactase activity
deficiency, and extremely rarely by glucose and galactose malabsorption. From the etiological aspect, gastrointestinal
intolerance of lactose and its monomers can be primary (hereditary) and secondary, which occurs as a consequence of
small intestine diseases. Primary disorders are permanent, while secondary disorders resolve with the recovery of the small
intestine mucosa. This article provides a comprehensive overview of gastrointestinal lactose intolerance, both from the
etiopathogenetic aspect, as well as clinical manifestations, diagnostics, and therapy.

Keywords: gastrointestinal lactose intolerance, clinical picture, diagnosis, therapy

Literatura 5. Roy D, Ye A, Moughan PJ, Singh H. Composition, Structure, and
Digestive Dynamics of Milk From Different Species-A Review. Front Nutr.
2020 Oct 6;7:577759.
1. Urashima T, Arita M, Yoshida M, Nakamura T, Arai I, Saito T, et al. 6. Pietrzak-Fiećko R, Kamelska-Sadowska AM. The Comparison of
Chemical characterisation of the oligosaccharides in hooded seal Nutritional Value of Human Milk with Other Mammals' Milk. Nutrients.
(Cystophora cristata) and Australian fur seal (Arctocephalus pusillus 2020 May 14;12(5):1404.
doriferus) milk. Comp Biochem Physiol B Biochem Mol Biol. 2001
Feb;128(2):307-23. 7. Silanikove N, Leitner G, Merin U. The Interrelationships between
2. Fay FH. Ecology and biology of the Pacific Walrus Odobenus rosmarus Lactose Intolerance and the Modern Dairy Industry: Global Perspectives
in Evolutional and Historical Backgrounds. Nutrients. 2015 Aug
divergens.North Am Fauna. 1982;74:1-279. 31;7(9):7312-31.
3. Urashima T, Horiuchi R, Sakanaka M, Katayama T, Fukuda K. Lactose 8. Nommsen LA, Lovelady CA, Heinig MJ, Lönnerdal B, Dewey KG.
or milk oligosaccharide: which is significant among mammals? Anim Determinants of energy, protein, lipid, and lactose concentrations in
Front. 2023 Jun 14;13(3):14-23. human milk during the first 12 mo of lactation: the DARLING Study. Am
4. Skibiel AL, Downing LM, Orr TJ, Hood WR. The evolution of the nutrient J Clin Nutr. 1991 Feb;53(2):457-65.
composition of mammalian milks. J Anim Ecol. 2013 Nov;82(6):1254-64.

70 DOI: 10.5937/Galmed2410068R