Page 63 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

KOMPLEKSNI REGIONALNI BOLNI

SINDROM - POGLED IZ DRUGOG UGLA

COMPLEX REGIONAL PAIN SYNDROME-A

DIFFERENT POINT OF VIEW

Snežana Tomašević-Todorović
1
Damjan Savić 2 Ovaj revijalni rad ima za cilj pružanje temeljne analize
1 Medicinski fakultet Univerziteta u Novom Sadu, Novi Sad, Srbija CRPS, uključujući savremena istraživačka otkrića
2 Klinika za medicinsku rehabilitaciju, Klinički Centar Vojvodine, Novi Sad, radi unapređenja razumijevanja i informisanja o
Srbija strategijama liječenja zasnovanim na dokazima.

Korespondencija sa autorom: Ključne riječi: sindrom kompleksnog regionalnog
bola, CRPS, hronični bol, neuropatski bol, dijagnoza,
Prof. dr Snežana Tomašević-Todorović
liječenje
Medicinski fakultet Univerziteta u Novom Sadu,
Hajduk Veljkova 3, Novi Sad, Srbija

snezana.todorovic-tomasevic@mf.uns.ac.rs
Uvod

Kompleksni regionalni bolni sindrom predstavlja slože-
Sažetak ni izazov u oblasti terapije bola, karakterisan teškim i često
onesposobljavajućim bolom uz različite disfunkcije autono-
Kompleksni regionalni bolni sindrom (Complex Regional mnog i motornog sistema . Uprkos obimnim istraživačkim
1
Pain Syndrome, CRPS) je oboljenje koje značajno redukuje naporima i kliničkim dostignućima, CRPS ostaje enigmati-
funkcionalnu sposobnost i karakteriše ga izražen, čan, postavljajući dijagnostičke i terapijske dileme za klini-
perzistentan bol, koji često zahvata jedan ekstremitet. čare. Posljednjih godina svjedočimo značajnom napretku u
Uprkos napretku u istraživanju i liječenju, CRPS ostaje razumijevanju složenosti CRPS, ukazujući na njegove kom-
pleksne patofiziološke mehanizme i kliničku heterogenost .
2
izazov za postavljanje dijagnoze i efikasno liječenje. Birklein i Schlereth ističu ove napretke, naglašavajući po-
CRPS uglavnom pogađa osobe uzrasta od 40 do 60 stignuti napredak u razjašnjavanju osnovne patobiologije
godina, s većom prevalencom kod žena. Patofiziologija CRPS, otvarajući put ciljanim terapijskim intervencijama .
2
CRPS obuhvata složeno međusobno djelovanje Nova saznanja ukazuju da se CRPS može manifestovati kao
neuroimunoloških, neuroplastičnih i nociceptivnih različite tople i hladne podvrste, implicirajući raznovrsne
mehanizama. CRPS karakteriše raznoliki spektar kliničkih osnovne mehanizme i potencijalno zahtijevajući prilagođe-
3
manifestacija koje odražavaju kompleksnu interakciju ne terapijske pristupe . Naučni rad Bruehl i saradnika do-
senzornih, motoričkih, autonomnih i inflamatornih prinosi našem razumijevanju podvrsta CRPS, ističući značaj
3
procesa. Dijagnoza CRPS zahtijeva multimodalan fenotipske karakterizacije u optimizaciji kliničkog liječenja .
Simptomi akutne ili „tople“ faze, tokom koje zahvaćeni ek-
pristup koji integriše kliničku evaluaciju, dijagnostičke stremitet pokazuje klasične znakove upale, se obično pojav-
kriterijume i dodatna ispitivanja. Budimpeštanski ljuju distalno od područja traume poput rukavica ili čarapa.
kriterijumi predstavljaju standardizovane dijagnostičke Pacijenti opisuju konstantan, dubok bol koji se pogoršava
kriterijume, obuhvatajući senzorne, motorne, pokretom ili pri promjeni temperature. Druga, hronična ili
vazomotorne i sudomotorne simptome. Terapijski „hladna“ faza počinje otprilike 6 mjeseci kasnije, kako upala
pristup CRPS obuhvata raznovrsne terapijske modalitete prolazi. Kvalitet bola je drugačiji, više je prisutan pri mirova-
koji imaju za cilj ublažavanje bola, poboljšanje funkcije i nju i teže se liječi. Atrofije mogu nastati na koži, potkožnom
unapređenje kvaliteta života. Za sveobuhvatan tretman, tkivu i mišićima, čak se može javiti i lokalna osteoporoza
potkožnih kostiju .
4
neophodan je multimodalni interdisciplinarni pristup koji
obuhvata farmakološke, nefarmakološke i interventne Kroz ovu studiju, cilj nam je da povežemo najnovija sa-
modalitete. Potrebna su dalja istraživanja kako bi se znanja iz ovih i drugih ključnih studija pružajući uvide u
razjasnili osnovni mehanizmi i optimizovale terapijske evoluirajući pejzaž istraživanja CRPS i njegove implikacije za
strategije za pacijente sa CRPS. kliničku praksu.

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2024; 3(10):61-66. 61