Page 42 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Slika 6. (A-F). Suva gangrena desnog stopala sa ishemijom kod Slika 7. (A-B). Sanirana flegmona i gangrena stopala kod muškar-
muškarca starog 71 godinu sa DM (Gangrena sicca dig. pedis dex. ca starog 50 godina sa DM
Ishemio et inssufitientio circulatoria pedis bill.)

Legenda: A) Ishemična gangrena prstiju stopala; B) Op. Amputatio mettatarsotarsalis; C)
Zbog infekcije i demarkacije debridman i postavljen VAC; D) 3 mjeseca liječenja i aproksi-
matizacija ivica rane; E) 10 mjeseci od početka liječenja, transplantatio cutis sutura; F) 11
mjeseci liječenja i sanacija rane.
Legenda: A) Neposredno poslije operacije pokrivanja defekta kože mikrovaskularnim
režnjem latissimus dorsi; B) Dva mjeseca poslije operacije, odličan rezultat.
primjetan, stagnira li, ili se pojavljuje dodatna nekroza i
secernacija. Pri kontrolama razmatra se potreba dodatnog procedurama. Najjednostavnija je sekundarni šav, ako ima
debridmana, laboratorijska procjena ili konsultacija vasku- dovoljno mobilne kože i ako rana nije veća. Aproksimatizacija
larnog hirurga radi evaluacije protoka na magistralnim ar- ivica rane je približavanje ivica rane u mjeri koliko se koža i tki-
terijskim krvnim sudovima. Nekad je moguće vaskularnim va mogu mobilisati, a da se ne remeti cirkulacija kože. Proce-
intervencijama popraviti protok na velikim krvnim sudovi- dura se može ponoviti do potpunog zatvaranja rane. Nekada
ma što može biti korisno, jer se time mogu preduprijediti je moguće formirati režanj i na taj način ranu zatvoriti. Rane
dalje komplikacije. sa defektom kože pokrivene granulacionim tkivom mogu se
pokriti slobodnim kožnim transplantatima po Thierch-u. Ne-
Po saniranju akutnih znakova infekcije, srastanje (zatvara- kada je kod amputacija prstiju ili u dijelu prednjeg stopala
nje) rana može biti per secundam, prije svega kod manjih po- moguće formirati režanj i na taj način zatvoriti defekt kože ili
vršina. To je spontano srastanje, karakteriše ga epitelizacija uraditi poštedniju amputaciju. Ovi režnjevi imaju posebnost
koja počinje na obodu rane i ide centripetalno. Najčešće tra- u tom smislu što je potrebno da imaju punu debljinu kože
je više nedjelja i mjeseci. Takvim srastanjem rana se pokrije i potkožnog mekog tkiva, da imaju širu bazu u odnosu na
adherentnim slojem tankog ožiljnog tkiva. Vrijeme srastanja dužinu i da koža bude ušivena bez tenzije. Zato je potrebno
rana bez infekcije se može skratiti rekonstruktivnim hirurškim voditi računa da koža ima ružičastu boju 28-30 .

Zaključak

Prisutna ograničenja u rješavanju kompleksnog problema DF predstavljaju izazov za bolje
razumijevanje i optimizovanje tretmana DF. Preduzimanje preventivnih mjera u izbjegavanju
komplikacija koje prate DF je najznačajnije. Osnov preventivnog djelovanja je edukacija o prirodi

bolesti kakva je dijabetes melitus. Multidisciplinarni pristup u rješavanju kompleksnog problema DF
daje najbolje rezultate i značajno smanjuje mortalitet i potrebu za radikalnim hirurškim zahvatima
kao što su potkoljena i natkoljena amputacija. Liječenje je potrebno blagovremeno preduzeti, uz
odgovarajuću medikamentoznu i hiruršku terapiju i stalno praćenje. Na taj način se izbjegavaju
dodatne komplikacije, skraćuje liječenje i smanjuje opsežnost i radikalnost, hirurških zahvata.
Dosadašnja saznanja, klinička iskustva i tehnološka dostignuća su zavidna i ohrabruju optimizam
pacijenata i ljekara, istovremeno su podsticaj za dalja unapređenja u tretmanu DF i sprečavanje

komplikacija.

40 DOI: 10.5937/Galmed2308035V