Page 18 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Tabela 2. Predikcija pripadnosti skupini sa pojavom POCD/deliri- Slika 3. Razlike u pojavi POCD/delirijuma između skupina
juma: binarna logistička regresija
95% CI
Predikcija pojave OR P
POCD/delirijuma Donji Gornji
Ekstrakapsularna vs
intrakapsularna fraktura 2,84 0,42 19,13 0,283
LSA vs DLSA 7,67 1,39 42,36 0,019
VAS preoperativno 2,04 0,86 4,83 0,104
Kortizol preoperativno 1,00 0,99 1,00 0,365
Godine starosti 1,12 1,00 1,25 0,051
Pol (Ž vs M) 1,20 0,16 8,77 0,860
Legenda: r 2 =27%; P=0,048; 79% ispravno selektovanih.

dvostruko češći POCD i/ili delirijum (ili kombinacija ova dva
poremećaja) u odnosu na grupu DLSA.

Koeficijenti korelacije hematoloških parametara, gubit- Legenda: X 2 test, P=0,043
ka krvi i transfuzijske nadoknade tokom i nakon hirurške
korekcije ekstrakapsularnih i intrakapsularnih preloma i vr- deksametazona je samo oko 6 sati, što sugeriše perzistentni
ste spinalne anestezije DLSA i LSA nisu pokazali značajniju efekat lijeka nezavisno od njegove plazma koncentracije 15, 16 .
korelaciju, pa jednokratna intratekalna primjena deksame- U različitim kliničkim stanjima primjena glukokortikoida u
tazona ne utiče na povećano perioperacijsko krvarenje, veće perioperativnom periodu poboljšava analgeziju, snižava
potrebe transfuzije krvi i učestalost komplikacija. potrošnju opioida, čime se izbjegavaju brojna neželjena
dejstva opioida, koja su potencirana u starijem životnom
dobu. Pacijenti sa frakturom kuka pokazuju prolongirani
Diskusija adrenokortikalni odgovor na traumu i povišeni kortizol u
trajanju od najmanje 8 nedjelja, što je pokazano i u ovom
Potvrđeno je da bol, uz brojne komorboditete karakte-
ristične za starije životno doba, negativno utiče na psiho- istraživanju. Do sličnih rezultata došli su i drugi autori 17-20 .
loško stanje, otežava ranu rehabilitaciju, produžava hospita- U ovom istraživanju 26,67% bolesnika iz grupe DLSA
lizaciju i ishod kod starijih pacijenata sa prelomom kuka . imalo je POCD, a čak 43,3% u grupi LSA, što pokazuju i stu-
1, 2
Blagovremeno i adekvatno liječenje postoperativnog bola dije drugih autora. Oko 25% bolesnika sa frakturom kuka
od značaja je u prevenciji pojave perzistentnog i hroničnog imaju neki kognitivni poremećaj, oko 20% je smješteno u in-
bola . stitucije, a oko 50% se kreće uz pomoć pomagala ili je nepo-
11
kretno sa učestalim upalama pluća i akutnim zastojem srca.
Naša studija je pokazala da jedna intratekalna injekcija
deksametazona u spinalnoj anesteziji za hiruršku korekciju Studije pokazuju da je 25 do 50% smrti od ukupne smrtno-
21
frakture kuka snižava perioperativni stresni odgovor sma- sti neizbježno kod bolesnika s frakturom kuka . Podaci iz
njenjem plazmatske koncentracije kortizola. Ovaj pristup literature pokazuju da je delirijum česta komplikacija nakon
omogućava bolji i duži analgetski učinak, uz manju inciden- frakture kuka i pojavljuje se u približno 10-16% bolesnika,
cu POCD i delirijuma, što pruža bolje mogućnosti rehabili- dok je u ovoj studiji bio prisutan kod 3,33% bolesnika sa
tacije i skraćuje vrijeme hospitalizacije, čime se opravdava DLSA i 16,67% bolesnika sa LSA. Povezan je sa dužom hos-
ovaj anesteziološki obrazac i preporučuje kao metod izbora. pitalizacijom, lošijim funkcionalnim ishodom i povećanim
21
Do sličnih zaključaka doveli su i rezultati drugih studija. In- mortalitetom tokom jedne godine .
travenska profilaksa deksametazonom upotrebljavana je i u Predisponirajući činioci za pojavu POCD i postoperativ-
dentalnoj hirurgiji i pokazala se kao sigurna i djelotvorna ni delirijum su slični i uključuju: demografske karakteristike
12
metoda za značajno snižavanje potreba za analgeticima u (muški pol, starije životno doba), preoperativni kognitivni
postoperativnom periodu. Slične doze deksametazona pri- status (depresija, kognitivno oštećenje, demencija), komor-
mijenjene intravenski neposredno prije hirurškog zahvata biditete (alkoholizam, moždani udar, neurološka, psihija-
smanjile su potrebe za analgeticima kod bolesnika i u kolo- trijska i druga oboljenja), primjenu nekih medikamenata
rektalnoj hirurgiji . (uključujući psihoaktivne supstance), neadekvatan oralni
13
Deksametazon je sintetski glukokortikoid sa uglavnom unos (malnutricija, dehidratacija), vrstu hirurške interven-
antiinflamatornim djelovanjem i potvrđeno je siguran lijek cije (gdje vodeće mjesto imaju ortopedija i kardiohirurgija)
1, 2
sa niskim rizikom od neželjenih događaja. Dokazano je da i mnogi drugi . Studije pokazuju da neadekvatno i nebla-
kortikosteroidi suprimiraju transmisiju signala bola u tankim govremeno liječenje akutnog i hroničnog bola mogu uti-
nemijeliziranim C vlaknima . Poluživot i plazma eliminacija cati na promjenu mentalnog stanja i pojavu delirijuma i/ili
14

16 DOI: 10.5937/Galmed2307013Z