Page 99 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Tabela 3. Vrste insulina registrovanih za upotrebu kod djece i njihovo djelovanje
Djelovanje (h)
Tip insulina
Početak Vrhunac Ukupno trajanje
Prandijalni insulini
Ultra-brzodjelujući analog 0,1-0,2 1-3 3-5
Brzodjelujući analozi 0,15-0,35 1-3 3-5
Kratkodjelujući regularni insulin 0,5-1 2-4 5-8
Insulini srednjeg dejstva
Srednjedjelujući izofan (NPH) 2-4 4-12 12-24
Dugodjelujući analozi
Glargine 2-4 8-12 20-24
Detemir 1-2 4-7 20-24
Degludek 0,5-1,5 minimalan 42

glikemiju prije obroka, sastav obroka (prevashodno količinu na CD3 marker koji se nalazi na površini T ćelija, koje je po-
ugljenih hidrata) i planiranu fizičku aktivnost. Prandijalni in- kazalo efikasnost u odlaganju progresije iz drugog u treći
sulini čine 55-70% ukupne dnevne doze insulina. Brzodjelu- stadijum u kliničkim studijama. Randomizovana duplo sli-
jući insulinski analozi imaju bržu apsorpciju i kraće djelova- jepa placebo kontrolisana studija sprovedena kod rođaka
nje da bi se izbjegla postobročna hiperglikemija i spriječila sa dijabetesom uzrasta 8-50 godina u drugom stadijumu
naknadna hipoglikemija. Bazalni insulini su insulini dugog dijabetesa, pokazala je da se treći stadijum dijabetesa može
dejstva, koji se primjenjuju jednom ili dva puta dnevno i odložiti za 2-3 godine . Intervencije u trećem stadijumu bo-
26
čine 30-45% ukupne dnevne doze insulina. Njihova primje- lesti imaju za cilj da zaustave bolest, tj. očuvaju funkciju beta
na spriječava ketogenezu i smanjuje izlučivanje glukoze iz ćelija, kod djece sa novootkrivenim dijabetesom u toku prva
jetre . tri mjeseca, nakon postavljanja dijagnoze. Izvjestan efekat
21
su u studijama pokazali ciklosporin, teplizumab, abatacept,
Insulinske pumpe omogućavaju primjenu bolusnih in- alefacept, rituksimab, golimumab i niskodozni antitimocitni
sulina pred obroke i za korekciju glikemije, Putem subkuta- globulin. Njihova primjena je imala za cilj očuvanje C pepti-
ne kanile, izbjegavajući višestruke ubode penkalom. Takođe da, koji kod djece brže opada nego kod odraslih. S obzirom
se mogu primijeniti različiti nivoi bazalne doze insulina, u da su brojne druge studije u toku, njihovi rezultati nisu de-
zavisnosti od potrebe. Primjena pumpe i kontinuiranog glu- taljnije analizirani u preporukama . Personalizovana medi-
26
koznog senzora za mjerenje glukoze omogućava prekid cina koja bi uključivala individualni genetski rizik i analizu
isporuke insulina ukoliko se predviđa pad glikemije i time biomarkera, te omogućila primjenu pravovremene terapije
smanjuje rizik od akutne hipoglikemije i hipoglikemijske smatra se najefikasnijom prevencijom .
2
kome .
20

Primarna i sekundarna
prevencija dijabetesa
Primarna prevencija se odnosi na mjere koje spriječa-
vaju nastanak autoimunosti, dok se sekundarna prevencija
odnosi na odlaganje progresije iz prvog i drugog stadijuma
u treći 24, 25 . Teplizumab je monoklonsko antitijelo, djeluje

Zaključak

Dijabetes kod djece i adolescenata je u porastu, naročito u mlađim uzrasnim grupama. Skrining
bliskih rođaka može omogućiti dodatnu edukaciju djece koja su u riziku, u cilju smanjenja
morbiditeta i mortaliteta od dijabetske ketoacidoze. Savremeni modaliteti terapije su insulinski
analozi koji se primjenjuju ili supkutano ili u insulinskim pumpama, uz kontinuirani monitoring nivoa
glukoze u intersticijalnoj tečnosti.

SMJERNICE I PREPORUKE Galenika Medical Journal, 2023; 2(5):95-98. 97