Page 25 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

vaskularizacije, ekskaviranim promjenama ili infiltrativnim Tabela 1. Distribucija pacijenata prema polu i godinama
promjenama sumnjivim na karcinom pluća . Angiografija je N (%)
3
neinvazivna radiološka tehnika kojom se može utvrditi pri- 10-20 1 (0,6)
sustvo i porijeklo izvora krvarenja . Liječenje hemoptizija je
3, 4
kauzalno i uključuje liječenje osnovne bolesti koja je dovela 21-30 16 (10,7)
do njihovog pojavljivanja. Najčešći tretman je konzervativan 31-40 16 (10,7)
hemostipticima, diureticima ili antibioticima u zavisnosti od Godine 41-50 30 (20)
uzroka. U slučaju masivnog iskašljavanja krvi, bronhosko- 51-60 26 (17,3)
pija može prvo izolovati mjesto krvarenja, definisati uzrok 61-70 34 (22,7)
i takođe biti primarni modalitet liječenja . Liječenje hemop- 71-80 16 (10,7)
5
tizija opasnih po život zasniva se uglavnom na hirurškom 81-95 11 (7,3)
pristupu ili embolizaciji bronhijalne arterije .
5
Žene 52 (34,7)
Pol
Cilj rada je bio da utvrdimo najčešće uzroke hemoptizija Muškarci 98 (65,3)
kod naših bolesnika i analiziramo učestalost plućnih u od-
nosu na vanplućne uzroke, u korelaciji sa polom, životnim
dobom i prisutnim komorbiditetima. Rezultati
Prosječna starost bolesnika bila je 54,5 ± 10,1 godina
(raspon od 19 do 91 godine). Oko dvije trećine pacijenata
Materijal i metode bili su muškarci (tabela 1).
Studijom je obuhvaćeno 150 pacijenata koji su pregle- Trećina pacijenata nije imala nijedan, dok su ostali imali
dani u Urgentnom centru, Univerzitetskog kliničkog centra bar jedan (najčešće kardiovaskularni) ili više komorbiditeta
Srbije (UC UKCS) u periodu od aprila 2022. do aprila 2023. (tabela 2). Povišene vrijednosti arterijskog krvnog pritiska
godine zbog verifikovanih hemoptizija. U pulmološkoj am- imalo je 46 pacijenata. Prosječna povišena vrijednost bila
bulanti Urgentnog centra, Univerzitetskog kliničkog centra je 153/98 mmHg, dok je najviša zabilježena vrijednost krv-
Srbije (UC UKCS) na dan pregleda kod svakog pacijenta je nog pritiska bila 197/101 mmHg. Prijeko 80% pacijenata sa
verifikovano prisustvo i količina hemoptizije, vrijeme traja- povišenim vrijednostima arterijskog krvnog pritiska bili su
nja i učestalost istih. Iz dostupne medicinske dokumentacije
prikupljeni su sledeći podaci o svakom pacijentu: starost u Tabela 2. Distribucija komorbiditeta
trenutku pregleda, pol, pušački status, prisustvo komorbi- N(%)
diteta, prethodne operacije ili povrede, ranije dijagnostiko-
vana plućna bolest ili malignitet, terapija koju koristi. Svi Bez komorbiditeta 48 (32)
ispitanici su podvrgnuti fizikalnom pregledu, uključujući Arterijska hipertenzija 46 (30,7)
mjerenje krvnog pritiska, srčane frekvence, saturacije kiseo- Hronična opstruktivna bolest pluća 13 (8,7)
nika, kao i auskultacija pluća i srca. Atrijalna fibrilacija 11 (7,3)

Laboratorijske analize su uključivale krvnu sliku, analizu Hipotireoza 8 (5,3)
C reaktivnog proteina (C-Reactive Protein, CRP), hemostazu Infarkt miokarda 7 (4,6)
sa INR (International Normalised Ratio) i D-dimer. Granična Kardiomiopatija 7 (4,6)
vrijednost za D-dimer bila je 0,5 mg/L, a za CRP 5 mg/L. Astma 4 (2,7)
Ostalo 21 (14)
Svim pacijentima je urađen rendgenski snimak grudnog
koša (RTG), a prema indikacijama, određenoj grupi paci-
jenata je urađen CT grudnog koša, kako bi se potvrdila ili pacijenti sa već prisutnim komorbiditetom, djelimično regu-
isključila plućna tromboembolija, malignitet ili postojanje lisane arterijske hipertenzije. Uočena je statistički značajna
strukturalnih promjena u vidu konsolidacija, apscesa ili in- korelacija u zabilježenim povišenim vrijednostima arterij-
tersticijskih promjena u plućima. skog krvnog pritiska sa činjenicom da su pacijenti već imali
dijagnozu arterijske hipertenzije.
Statistička analiza je rađena pomoću statističkog pro-
grama SPSS (V 23.0). Za analizu primarnih podataka kori- Kod 37 pacijenata kod kojih su vrijednosti parametara
šćene su deskriptivne statističke metode, metode testiranja hemostaze analizirani zbog nekog od faktora rizika, samo 7
statističkih hipoteza i metode ispitivanja zavisnosti. Od de- pacijenata je imalo vrijednosti INR van referentnog opsega,
skriptivnih statističkih metoda korišćene su mjere centralne usljed predoziranja oralnim antikoagulansima (Oral Antico-
tendencije (aritmetička sredina, medijana, mod). Rezultati agulant Treatment, OAC). Vrijednosti INR kod ovih pacijena-
su prikazani tabelarno i grafikonima. ta bile su u rasponu od 4,37 do 7,07. Vrijednosti D-dimera
su bile povišene kod 62 analizirana pacijenta koji su prema
kriterijumima za sumnju na plućnu tromboemboliju (Pulmo-
nary Thromboembolism, PTE) imali visok rizik za istu, ali je

ORIGINALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2024; 3(10):22-26. 23