Page 76 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

leptin, kortizol, estrogen, testosteron i imunoglobulini, ana- razvoj osteoporoze i pojavu fraktura. Zato je kod pacijenata
lizu urina (pH, kalcijuma u urinu, klirens kreatinina). sa COPD potrebno aktivno tragati za ovim komorbiditetom.
Osteoporoza može izazvati prelome koji dodatno ogra-
ničavaju kretanje pacijenata i normalno funkcionisanje u
Uticaj fraktura na disajnu svakodnevnim aktivnostima, uz pojavu bola i deformiteta,
funkciju pacijenata sa COPD pneumoniju, emboliju i, nažalost, povećavanje mortaliteta.
Prelomi rebara i kompresivni prelomi kičmenih pršljenova u
Spirometrija je neophodna za postavljanje dijagnoze grudnom dijelu kičmenog stuba pogoršavaju plućne funk-
COPD. Post-bronhodilatatorne vrijednosti forsiranog ekspi- cije koje su već snižene u sklopu COPD . U slučaju preloma
20
ratornog volumena u prvoj sekundi (Forced Expiratory Volu- pršljenova usljed osteoporoze, liječenje treba započeti što je
me In 1 Second, FEV1) određuju stepen bronhoopstrukcije prije moguće, jer se na taj način smanjuje rizik od novih pre-
(GOLD stadijum). Stepen fizičke aktivnosti COPD pacijenata loma. Liječenje je farmakološko uz nošenje kompresivnih
značajno opada u ranijim stadijumima bolesti, počevši već midera. Forsirani vitalni kapacitet, u zavisnosti od stepena
od GOLD 2 stadijuma, dok su pacijenti sa težim stadijumi- kifoze, smanjuje se usljed osteoporotičnih preloma pršlje-
ma bolesti uglavnom neaktivni sa pretežno sedentarnim nova i upotrebe midera .
21
režimom ili vezani za postelju . Iz tog razloga pored farma-
20
kološkog liječenja bronhodilatatorima prema GOLD vodiču,
podjednako je važan i nefarmakološki tretman, uključujući
fizikalnu rehabilitaciju . Fizička aktivnost je neophodna u
1
svakodnevnoj praksi ovih pacijenata. Važan uticaj u podsti-
canju fizičke aktivnosti imaju pulmolozi, fizijatri, psiholozi jer
lična percepcija bolesti, navike, motivacija i socijalno okru-
ženje, igraju važnu ulogu u fizičkoj ne/aktivnosti. Pacijenti u
odmaklom stadijumu bolesti imaju veći broj egzacerbacija,
veći broj kura kortikosteroidima i, posljedično, veći rizik za

Zaključak

Hronična opstruktivna bolest pluća je inflamatorna bolest sa brojnim komorbiditetima od
kojih je osteoporoza jedan od najčešćih. Osteoporoza je tiha bolest sve dok se ne zakomplikuje
frakturama. Ukoliko zbog osteoporoze dođe do preloma, naročito rebara i kičmenih pršljenova,
to značajno umanjuje kvalitet života bolesnika sa COPD, kako zbog dodatnog pogoršanja plućnih

funkcija, tako i zbog ograničenog kretanja koje dovodi do venske staze i povećanog rizika za razvoj
tromboembolijskih i drugih komplikacija, uključujući i smrtni ishod. Neophodno je imati na umu
mogućnost udruženosti COPD sa osteoporozom. Stoga je anamnestički podatak o postojanju
COPD i dugotrajnoj terapiji kortikosteroidima ili pak čestim pogoršanjima COPD, koristan u
razmišljanju o eventualnom postojanju sekundarne osteoporoze kada je bolesnik liječen sistemskim
kortikosteroidima. Osteoporozu treba aktivno tražiti kod bolesnika sa COPD. Zbog toga je kod
pacijenata sa COPD potrebna mnogo agresivnija profilaksa osteoporoze, nego kog onih sa dobrom
respiratornom funkcijom, što podrazumijeva multidisciplinarni pristup.

Abstract

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a progressive disease characterized by broncho-obstruction, loss of lung
elasticity and parenchymal destruction. Today, this disease is the third cause of death in the world. Smoking is the main
risk factor for this disease, while other risk factors are vitamin D deficiency, physical inactivity, and the use of systemic
corticosteroids. Osteoporosis is a very common comorbidity in patients with COPD and is characterized by lower bone

74 DOI: 10.5937/Galmed2307074J