Page 43 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

ORALNA PREMEDIKACIJA BENZODIAZEPINIMA

ORAL PREMEDICATION WITH BENZODIAZEPINES

Dušica Simić
1, 2
Zorana Stanković
2
Marija Stević Uvod
1, 2
Ivana Petrov Bojičić 1, 2
Standardna preoperativna priprema pacijenata za ane-
1 Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija steziju uključuje, prije svega, preanesteziološku vizitu, pri-
2 Univerzitetska dečja klinika, Beograd, Srbija likom koje anesteziolog pregleda svu prateću medicinsku
dokumentaciju pacijenta i razgovara sa pacijentom o njego-
Korespondencija sa autorom: vom zdravstvenom stanju, kao i o svim lijekovima i suple-
mentima koje pacijent koristi . Takođe se obavlja fizikalni
1, 2
Prof. dr Dušica Simić pregled pacijenta kako bi se utvrdilo da li postoji neki faktor
Univerzitetska dečja klinika, Tiršova 10, Beograd, Srbija rizika za anesteziju ili operativni zahvat. Uvid u laborato-
rijske analize i rezultate dijagnostičkih procedura takođe je
dusicasimic2@gmail.com
važan za procjenu rizika i donošenje odluke o adekvatnom
načinu primjene premedikacije i vrste anestezije. Aneste-
ziolog procjenjuje mentalno i fizičko stanje pacijenta i na
Sažetak osnovu toga vrši adekvatnu psihološku pripremu pacijenta
koja može pomoći u smanjenju anksioznosti i straha. Prea-
Preoperativna medikacija ili skraćeno premedikacija, nesteziološka vizita omogućava anesteziologu da procijeni
podrazumijeva administriranje medikamenata rizik od komplikacija i donese odluku o adekvatnom planu
pacijentima prije operacije, prije svega u cilju za preoperativnu pripremu, premedikaciju, tehniku aneste-
smanjenja anksioznosti, koja je prisutna kod zije i postoperativno praćenje.
većine pacijenata, ali i profilakse neželjenih efekata Premedikacija podrazumijeva primjenu farmakoloških
anestezije, poput poremećaja srčanog ritma, variranja agenasa u cilju obezbjeđivanja adekvatnih uslova za aneste-
3
krvnog pritiska, hipersalivacije i dr. Zbog toga su, ziju . Ne postoji idealan lijek, niti kombinacija lijekova, koji će
kao potentni anksiolitici i sedativi, benzodiazepini obezbijediti najbolju premedikaciju. Anesteziolog propisuje
gotovo neizostavni medikamenti u premedikaciji. premedikaciju na osnovu pregleda pacijenta, starosti paci-
jenta, vrste operacije, kao i trajanja iste, tehničkih uslova,
Najčešće se primjenjuju intramuskularno, a kod djece tj. dostupne opreme koja omogućava praćenje pacijenta i
je preporučena oralna primjena. Najčešće korišćeni rješavanje eventualnih komplikacija, dostupnosti određenih
benzodiazepini za premedikaciju su midazolam, lijekova, a na osnovu svog iskustva. Anesteziolog treba da
diazepam i lorazepam. Vrijeme primjene bi trebalo da objasni očekivane događaje i predloženi tip premedikacije
korelira sa trenutkom maksimalnog ispoljavanja dejstva i anestezije i na taj način smanji anksioznost i strah koji po-
4, 5
određenog benzodiazepina za određeni put primjene, stoji kod 40-85% pacijenata prije operacije .
što je u rasponu od 20 minuta (za intramuskularno
primijenjeni midazolam) do dva sata (za peroralno
primijenjeni lorazepam). Pri izboru benzodiazepina Ciljevi premedikacije
potrebno je rukovoditi se njihovim efektima, dužinom Ciljevi premedikacije su oslobađanje od anksioznosti,
trajanja dejstva, postojanjem aktivnih metabolita i sedacija, analgezija, smanjenje sekrecije u usnoj šupljini i
naravno, njihovim neželjenim efektima. Doziranje gornjim disajnim putevima, prevencija refleksnog odgovora
ovih medikamenata bi trebalo da bude u skladu sa autonomnog nervnog sistema, blokada vagalnih refleksa,
očekivanim efektom anksiolize i sedacije, pri čemu bi antiemetički učinak, olakšanje uvoda u anesteziju i smanje-
nje potrošnje anestetika, obezbjeđivanje amnezije i smanje-
trebalo voditi računa da san nije ciljni efekat, a pogotovu nje postoperativnih bihevioralnih promjena .
2
ne respiratorna depresija.
Lijekovi koji se koriste za premedikaciju su mnogobroj-
Ključne riječi: premedikacija, benzodiazepini, oralna ni: benzodiazepini, antiholinergici, agonisti alfa 2 receptora,
administracija, djeca opioidi, ketamin, antiemetici. Najčešće se koriste i najširu
upotrebu imaju benzodiazepini, upravo zbog velike učesta-
losti anksioznosti i straha kod pacijenata.

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(7):41-45. 41