Page 81 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Pristup putem potključne vene od proizvođača, fleksibilnost plastičnog materijala varira i
može dovesti do neadekvatnog pozicioniranja na desnom
U pedijatrijskoj anesteziji pristup preko potključne vene lateralnom zidu gornje šuplje vene (Vena cava superior, VCS).
(Subclavian Venous, SCV) je na neki način „izašao iz mode“ Pozicija blizu srca može uzrokovati kontinuiranu frikciju en-
(napušten) zato što, sa jedne strane, postoji rizik od pne- dotela, što može dovesti do povećane trombogenosti (slika
umotoraksa i posljedične insercije torakalnog drena, a sa 2). Desnostrana BCV se takođe može vizualizovati ultrazvu-
druge strane, moguće su povrede velikih, vitalnih struktu- kom i može se razmotriti kao alternativa ljevostranoj.
ra u medijastinumu zbog njihovih anatomskih dimenzija.
Upotrebom ultrazvuka, punktiranje SCV je ponovo postalo Slika 2. Primjer različitih svojstava materijala za CVC
aktuelno. Direktna vizualizacija igle kojom se punktira vena,
značajno smanjuje rizik od nastajanja grešaka prilikom pu-
nktiranja. Tijeri Pjero (Tijeri Pierot) je opisao tehniku ultra-
zvukom vođenog punktiranja SCV do detalja . Od velike je
10
važnosti da sonda ultrazvuka bude pozicionirana iznad kla-
vikule. Kod djece težine do oko 10 kg, ova tehnika se može
sprovesti bez problema. Iako je važno koristiti okretač ra-
mena prilikom punktiranja SCV, pozicioniranje glave može
biti od pomoći kako bi spriječilo skretanje vodeće žice u IJV.
Jung preporučuje da glava pacijenta bude okrenuta prema
doktoru. To dovodi do kompresije istostrane IJV i namjenje-
no je da prevenira neadekvatno pozicioniranje CVC . Lukiš
11
i saradnici su, prema sopstvenim podacima, dali suprotne
preporuke . U ovoj publikaciji pokazano je da neutralna po- Zbog relativne krutosti (A), CVC se zaustavlja preko lijeve
6
zicija glave bez okretanja ramena povećava dijametar SCV, brahiocefalne vene (BCV) na desnom bočnom zidu gornje
dok nasuprot zarotirana glava sa okrenutim vratom dovodi šuplje vene (B) pri supraklavikularnoj primjeni.
do redukcije cirkumferencije SCV. Međutim, samo devetoro
djece školskog uzrasta je bilo uključeno u ovu studiju. Pre- Natključni pristup BCV je dobra alternativa već posto-
ma iskustvu autora ovog članka, okretanje vrata je od velike jećim pristupima. Čak i u slučajevima otežanog perifernog
pomoći i vodi ka boljoj ekspoziciji SCV, barem kod odojčadi. vaskularnog pristupa, može se uzeti u obzir punktiranje
U skorašnjoj publikaciji Aminejad i kolege ispitivali su uspjeh BCV kontrolisano ultrazvukom. Prije toga, međutim, mora
prvog punktiranja SCV i učestalost komplikacija kod ukupno se evaluirati da li postoji veza sa desnom gornjom šupljom
3.264 punktiranja SCV . Prema ovim podacima, uspjeh pr- venom i mora se isključiti postojanje perzistentne gornje
12
vog pokušaja je oko 98%, a kod novorođenčadi uspjeh je šuplje vene.
73%. Takođe prema istim podacima, bilo je pneumotoraksa
koji su zahtijevali drenažu.
Pristup putem femoralne vene

Femoralna vena (Femoral Vein, FV) je krvni sud koji je ve-
Natključni pristup oma lako dostupan i lako se vizualizuje ultrazvukom. Teh-
nika punktiranja se može izvesti pod kontrolom ultrazvuka,
Veoma zanimljiva alternativa potključnog pristupa je nat-
ključni pristup, preko brahiocefalične vene (Brachiocephalic laka je i brzo se uči, sa niskom stopom komplikacija vezanim
Vein, BCV). Prema mišljenju mnogih autora, ova tehnika bi za ubod. Ipak, pristup putem femoralne vene se preporuču-
trebalo da bude korišćena samo pod kontrolom ultrazvuka. je samo u ograničenoj mjeri iz mnogo razloga. Ako se pogle-
Kada se koristi in-plane tehnika, igla može biti kompletno da učestalost tromboze, mnogobrojni podaci pokazuju na
vizualizovana . Još jedna prednost ovog pristupa je i u kar- povećan stepen tromboza u sistemima kod plasiranja CVC
13
15
dio anesteziji, kada se koristi torakalni retraktor, jer nema putem FV . Uz to, pomenuti region je potencijalno vlažan i
kompresije katetera između ključne kosti i prvog rebra. Je- kontaminiran kod djece koja su u pelenama. U situacijama
dan od pionira ove tehnike je Kristijan Brešan iz Graca. Neke otežanog uspostavljanja venskih puteva i kada postoje ra-
publikacije, osim što opisuju ovu tehniku kod prevremeno zlozi koji onemogućavaju pristup na vratu, može se uzeti u
rođene i novorođene djece, diskutuju i o komplikacijama obzir plasiranje CVC putem FV, ali se CVC mora ukloniti što
iste . Međutim, pored prikaza slučajeva, i dalje ne postoje je prije moguće.
14
studije sa velikim brojem ispitanika koje daju jasne zaključ-
ke o pristupu putem BCV kod djece. Iako je rizik od pneuo-
motoraksa navodno izuzetno nizak, moguće je oštetiti to- Kontrola pozicioniranja vrha katetera
rakalni duktus, koji se uliva u BCV blizu mjesta punktiranja, Bez obzira na postojanje alternativnih metoda za provje-
sa posljedičnim hilotoraksom . Uz to, čini se da je veoma ravanje pozicije vrha CVC, radiografija grudnog koša se i da-
15
važno obratiti pažnju na adekvatnu dubinu insercije, naro- lje smatra zlatnim standardom. U polju pedijatrijske medici-
čito kada se CVC postavljaju sa lijeve strane . U zavisnosti ne, metode vizualizacije treba odabrati tako da se izbjegne
16

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(6):77-83. 79