Page 59 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

javlja se u najvećem broju slučajeva 3-14 dana nakon polnog Slika 1. Herpes labialis
kontakta sa osobom koja ima aktivnu genitalnu leziju.

Nakon primarne infekcije, HS virus ostaje u latentnom
stanju u ćelijama gangliona, a njegovom reaktivacijom na-
staje ponovna infekcija. Veliki problem predstavljaju infek-
cije koje prolaze asimptomatski, a značajne su u transmisiji
oboljenja. HSV-1 koji skoro uvijek izaziva labijalne infekcije,
migrira u trigeminalni ganglion, dok HSV-2, koji je najvećim
dijelom odgovoran za genitalne infekcije, migrira u sakral-
ni ganglion. Do ponovne aktivacije virusa najčešće dovodi
intenzivno izlaganje UV zracima, lokalna povrijeda tkiva, si-
stemski fizički ili emocionalni stres, kompromitovan imuni
sistem kao što je HIV infekcija, malignitet, transplantacija
organa, dugotrajna imunosupresivna i radioterapija .
6, 7
Izvor: www.esprohident.com

a faktori koji utiču na ponovnu infekciju su najčešće grozni-
Epidemiologija i faktori rizika ca, stres, izloženost ultraljubičastim zracima i imuni deficit .
12
Virus se kod čovjeka može naći u pljuvački, oku, gornjim Herpes genitalis (genitalna infekcija) je jedna od najče-
respiratornim putevima, genitalnoj regiji, a infekcija se pre- šćih polno prenosivih bolesti na svijetu . Uzrokovana je u
12
nosi direktnim kontaktom sa oboljelom osobom . Infekci- najvećem procentu (60-80%) Herpes simplex virusom tip 2.
8
ja HSV-1 češće pogađa osobe mlađe od 20 godina, dok je Primarni genitalni herpes obično se javlja kod adolescenata
infekcija HSV-2 češća kod osoba starijih od 20 godina . i mladih odraslih osoba, rijetko prije početka seksualne ak-
5
Genitalni herpes pogađa više od 400 miliona osoba ši- tivnosti. Približno 20-40% prve epizode genitalnog herpesa
rom svijeta . Centar za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC) je sada uzrokovano virusom HSV-1, ali stopa ponavljanja
9
procjenjuje da incidencija genitalnog herpesa u Sjedinje- genitalnih HSV-2 infekcija je deset puta veća od genitalnih
12
nim Američkim Državama (SAD) iznosi 776.000 godišnje . HSV-1 infekcija . Oko 95% primarnih genitalnih HSV infekci-
10
Tokom 2015-2016. godine rasprostranjenost HSV-1 i HSV-2 ja se dešava u periodu 3-14 dana nakon seksualnog kontak-
12
bila je 47,8%, odnosno 11,9%. Ovaj broj je bio manji od broja ta . Kod osoba ženskog pola, lezije mogu biti lokalizovane
slučajeva zabilježenih u periodu 1999-2000. godine, kada je na vulvi, grliću materice, vagini, uretri ili perianalnom pre-
rasprostranjenost bila 50,4%, odnosno 18,0%. Rasprostra- djelu, ali i na glutealnoj i bedrenoj regiji (slika 2).
njenost oba tipa HSV povećala se sa godinama i bila je viša Slika 2. Herpes genitalis
među ženama nego muškarcima, u uzrastu između 14 i 49
godina .
11

Klinička slika

Herpes labialis (orofaringealna infekcija) je najčešća ma-
nifestacija i obično zahvata bukalnu i gingivalnu sluzokožu
tokom primarne infekcije. Gingivostomatitis je uobičajena
manifestacija HSV kod djece. Većina orolabijalnih lezija je
uzrokovana HSV-1, ali takođe može biti uzrokovana i viru-
som HSV-2. Lezije se često manifestuju na vermilionu usne i
sastoje se od malog broja vezikula koje često postaju gnojne
i grupisane u roku 72-96 sati (slika 1). Izvor: www.nhs.uk/conditions/genital-herpes

Većina pacijenata ima simptome infekcije dva puta Kod osoba muškog pola, promjene nastaju na glansu
godišnje, ali 5-10% ima česte recidive (> 6 puta godišnje). penisa ili oko spoljašnjeg uretralnog otvora . Perianalna
13
Težina kliničke slike kod recidivantnih infekcija je blaža, a infekcija udružena sa proktitisom je česta kod homoseksu-
trajanje obično kraće nego kod primarne HSV infekcije. Če- alnih muškaraca. Kod recidiva genitalnog herpesa, klinička
stim orolabijalnim lezijama obično prethodi osjećaj bola i slika i trajanje bolesti je obično manjeg intenziteta i kraćeg
svraba nekoliko sati prije pojave vezikula. Ova vezikularna trajanja u odnosu na primarnu infekciju. Klinički se genitalni
faza traje manje od 48 sati i napreduje do stadijuma krusti herpes manifestuje eritemom, vezikulopustulama, fisurama
u roku od 3 do 4 dana. Subjektivan osjećaj bola se smanju- i subjektivnim osjećajem bola, a simptomi se nekada mogu
je, a rezolucija se završava u roku od 8 do 10 dana. Recidivi pripisati povrijedama, alergijama, ujedima insekata ili dru-
kod nekih osoba mogu biti česti, naročito infekcije HSV-1, gim infektivnim agensima . Sumnja na infekciju herpes
14

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(5):56-60. 57