Page 12 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

rezultat prema skali za provjeru kvaliteta, ukupno trajanje Slika 1. Dijagram toka koji ilustruje identifikaciju i odabir studija za
studije, ukupan broj pacijenata, starost pacijenata, koncen- uključivanje u pregled
tracija kiseonika dostavljenog pacijentu u udahnutom zra-
ku, doza isporučenog kiseonika u L/min, trajanje terapije
kiseonikom u okviru 24 h, ukupno trajanje terapije kiseoni-
kom u danima, parcijalni pritisak kiseonika u arterijskoj krvi
(u mmHg ili kPa) i nivo slobodnih radikala kiseonika u krvi
ili drugim tkivima. U ovom sistematskom pregledu, pojedi-
načni pacijenti izdvojeni iz preuzetih studija bili su jedinica
analize.
Podaci koji nedostaju zatraženi su od autora originalnog
rada i povučeni iz rezultata predstavljenih na clinicaltrial.
gov, ako su bili dostupni. Uticaj podataka koji nedostaju
pomenut je u poglavlju „Diskusija“. Procjena heterogenosti
nije bila primjenjiva za ovu vrstu sistematskog pregleda. Nije
pronađeno dovoljno studija sa brojčanim podacima za kvan-
titativnu sintezu podataka; urađeno je narativno sumiranje i
dat tabelarni prikaz nalaza iz pojedinačnih publikacija.

Statistika
Podaci su opisani srednjom vrijednošću i standardnom
devijacijom, ako su kontinuirani, a učestalostima i procenti-
ma, ako su kategorijski. Za bolju vizualizaciju podataka kori-
šćeni su odgovarajući grafikoni. Obrada podataka je izvrše-
na softverom Microsoft Excel, verzija 2019.
kiseonikom. U studiji na pacijentima sa traumatskom povri-
12
Rezultati jedom mozga (n=21) , nivoi izoprostana u likvoru nisu bili
povišeni nakon normobarične terapije kiseonikom. S druge
Nakon pretraživanja baza podataka, identifikacije, evi- strane, kada su bolesnici s hroničnom opstruktivnom pluć-
dencije, skrininga i provjere podobnosti, u pregled je uklju- nom bolešću (COPD) bili izloženi normobaričnoj inhalaci-
14
čeno ukupno 11 objavljenih studija; proces odabira je prika- onoj terapiji kiseonikom, glutation disulfidne i proteinske
zan u dijagramu toka (slika 1) koji je izgrađen prema PRISMA karbonilne grupe su značajno porasle u eritrocitima (ove
preporukama . Karakteristike uključenih studija prikazane posljednje takođe i u plazmi), dok su se nivoi glutationa
10
su u tabeli 1 11-21 . smanjili; nakon prestanka terapije kiseonikom, nivoi ovih
markera oksidativnog stresa postepeno su se normalizovali.
Ukupno 331 pacijent bio je izložen normobaričnoj te-
rapiji kiseonikom u tih 11 studija, svi su bili odrasli, osim Nijedna od studija nije prijavila smrt među pacijentima
jednog djeteta. Nešto više od polovine odraslih ispitanika ili zdravim dobrovoljcima koji su bili izloženi normobaričnoj
(n=166) bili su zdravi dobrovoljci, dok su ostali pacijenti inhalacionoj terapiji kiseonikom. Pet od 11 studija prijavilo
(n=165) bili uglavnom s hroničnom opstruktivnom bolešću je simptome i znake normobarične toksičnosti kiseonika, ali
pluća ili traumom mozga (jedino dijete među pacijentima samo kada je FiO bio 100% ili 75% i brzina primjene > 7 L/min
2
pati od parcijalne monosomije ). Neželjeni ishodi normoba- duže od 6 sati; nije zabilježena toksičnost za respiratorni
21
rične inhalacione primjene kiseonika ocijenjeni su klinički, trakt kada je FiO bio ispod 50%. Glavni simptomi toksičnosti
2
radiografski, funkcionalnom dijagnostikom i/ili laboratorij- kiseonika bili su supsternalna nelagoda, retrosternalni bol,
skim mjerenjima. Glavni ishodi izloženosti normobaričnom nazalna kongestija i kijavica, bol u grlu, kašalj i nelagodnost
kiseoniku u uključenim studijama i procjena rizika od pri- u ušima. Glavni znaci toksičnosti kiseonika bili su edem duš-
strasnosti prikazani su u tabeli 2. nika, erozije i prekomjerna sekrecija, dok je vitalni kapacitet
smanjen. Postmortem pregled pacijenata koji su bili izloženi
Samo dvije od analiziranih studija eksplicitno navode normobaričnoj terapiji kiseonikom pokazao je proliferaciju
parcijalni pritisak kiseonika u arterijskoj krvi kada se kori- plućnih kapilara i zadebljanje alveolarnih septuma kod po-
sti normobarična inhalaciona terapija sa 100% kiseonikom lovine izloženih ispitanika.
(FiO 100%); jedna studija (n=6, zdravi dobrovoljci) je prija-
20
2
vila 459 mmHg, a druga (n=11, zdravi dobrovoljci) je prijavi-
16
la 485-562 mmHg. Dvije studije su izvjestile o oksidativnom
stresu izazvanom normobaričnom inhalacionom terapijom

10 DOI: 10.5937/Galmed2305007J