Page 33 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

manji od 15 mL/min preporučuje se inicijalna doza od 25 preporučuje u dozi od 800 do 1.200 mg dnevno, a okskarba-
mg, kod pacijenata koji imaju klirens kreatinina od 15 do 30 zepin u dozi od 600 do 1.800 mg dnevno. Ukoliko je karba-
mL inicijalna doza je 25 do 50 mg. Najčešći neželjeni efekti mazepin neefikasan primjenjuje se okskarbazepin, pri čemu
pregabalina su: pospanost, vrtoglavica, periferni otoci i po- je 200 mg karbamazepina ekvivalentno dozi od 300 mg ok-
većanje tjelesne mase . Rezultati šestonedjeljnog praćenja skarbazepina. Njihova primjena je kontraindikovana kod pa-
35
246 pacijenata koji su bili podijeljeni u tri grupe: placebo cijenata sa kardiovaskularnim bolestima, naročito onih koji
grupu, grupu pacijenta koji su bili na 150 mg pregabalina imaju blokove provođenja, alergijske reakcije i primaju veći
i grupu pacijenata koji su bili na 600 mg pregabalina dnev- broj lijekova .
40
no su pokazali značajnu redukciju neuropatskog bola kod
pacijenata koji su bili na 600 mg pregabalina dnevno . Tool Lamotrigin je pokazao izvjesnu efikasnost u liječenju pa-
36
i saradnici su pratili efekat različitih doza pregabalina kod cijenata sa centralnim neuropatskim bolom nakon možda-
395 pacijenata tokom 12 nedjelja, pri čemu je 46% pacijena- nog udara u dozi od 200 mg dnevno, ali trenutni dokazi su
41
ta koji su bili na dnevnoj dozi od 600 mg pregabalina imalo zasnovani na rezultatima malog broja studija .
poboljšanje veće od 50% na skali bola (vs 30% u placebo gru-
pi) . Randomizovana, duplo slijepa, multicentrična studija
37
Mu i saradnika uključila je 620 ispitanika sa dijabetesnom Ostale terapijske opcije u
polineuropatijom koji su bili podijeljeni u dvije grupe: pla- liječenju neuropatskog bola
cebo grupu i grupu koja je tretirana sa pregabalinom u dozi U drugu liniju terapije neuropatskog bola spadaju opio-
od 300 mg/dnevno. Pregabalin je pokazao značajno pobolj- idni analgetici: tramadol/tramadol ER (200/400 mg/dnev-
šanje na srednjoj skali bola uz redukciju od 50% prosječnog no) i tapentadol (50-600 mg/dnevno) sa srednjim nivoom
bola na nedjeljnom nivou .
38
dokaza o efikasnosti. Najčešći neželjeni efekti su: mučnina,
Gabapentin se koristi za liječenje neuropastkog bola u povraćanje, zatvor. Takođe, u drugu liniju terapije neuropat-
maksimalnoj dozi od 3.600 mg dnevno. Smjernice sugerišu skog bola spadaju 5% lidokain flasteri i 8% kapsaicin flaster
da se liječenje gabapentinom započne sa dozom od 300 mg koji mogu dati lokalne neželjene efekte kao što su eritem i
dnevno. Poluvrijeme eliminacije je od pet do sedam sati, alergijska reakcija. Morfin (10-120 mg dnevno) i oksikodon
pa se preporučuje primjena lijeka u tri doze. Osnovni me- (10-120 mg/dnevno) su preporučeni kao treća terapijska op-
hanizam dejstva je vezivanje za voltažno zavisne kalcijumo- cija sa srednjim nivoom dokaza.
ve kanale. Rezultati randomizovanih placebo kontrolisanih Pored farmakoloških, primjenjuju se i nefarmakološke
studija su pokazali da je gabapentin doveo do značajnog ili metode liječenja u koje spadaju: blokade perifernih nera-
bar umjerenog poboljšanja neuropatskog bola u odnosu na va, epiduralna aplikacija kortikosteroida, radiofrekventna
placebo kada se primjenjivao u dozi od 1.200 mg dnevno ili neuroablacija, periferna i centralna neurostimulacija. Kada
većoj. Najčešći neželjeni efekti gabapentina su: pospanost, farmakološke mere ne daju rezultate, fizikalna terapija je
vrtoglavica, periferni otoci i poremećaj hoda .
39
dodatna terapijska opcija, ali sa slabim nivoom dokaza.
Od drugih antikonvulzivnih lijekova u terapiji neuropat- Modaliteti fizikalne terapije su brojni: tople i hlade obloge,
skog bola se primjenjuju karbamazepin i okskarbazepin. fluidoterapija, terapija ultrazvukom, niskofrekventne struje
Ovi lijekovi se primjenjuju u terapiji neuropatskog bola kod (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation, TENS), visoko-
pacijenata sa trigeminalnom neuralgijiom. Kontrola bola naponska galvanska stimulacija i laser 31, 41, 42 .
se postiže kod 90% pacijenata, pri čemu se karbamazepin

Zaključak

Neuropatski bol je uzrokovan lezijom ili oboljenjem somatosenzornog nervnog sistema i traje
najmanje tri mjeseca. Dijeli se na dvije velike grupe: centralni (povrede kičmene moždine, povrede
mozga, moždani udar i multipla skleroza) i periferni neuropatski bol (trigeminalna neuralgija,

fantomski ud, bolna radikulopatija, postherpetična neuralgija, bolna polineuropatija, bol uzrokovan
povredom perifernih nerava). Prva linija terapije neuropatskog bola su triciklični antidepresivi
(amitriptilin), antiepileptici (pregabalin, gabapentin, karbamazepin, okskarbazepin) i selektivni
inhibitori preuzimanja serotonina (venlaflaksin i duloksetin). U drugu liniju terapije neuropatskog
bola spadaju opoidni analgetici: tramadol/ tramadol ER i tapentadol. Morfin i oksikodon su
preporučeni kao treća terapijska opcija. Pored farmakoloških, primjenjuju se i nefarmakološke
metode liječenja.

REVIJALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2024; 3(10):28-33. 31