Page 52 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

intraabdominalnog, a zatim i intragastričnog pritiska kod Interesantno je da, iako je ukazano da gojaznost pove-
gojaznih osoba, što za posljedicu ima i povećanje gradijen- ćava rizik za nastanak simptoma GERD i erozivnog ezofagiti-
ta pritiska između želuca i jednjaka i samim tim i povećanu sa, studije koje su proučavale korelaciju gojaznosti i BE daju
mogućnost za nastanak gastroezofagealnog refluksa . Go- kontradiktorne zaključke. Štajn (Stein) i saradnici pokazali su
12
jazne osobe često uzimaju količinski velike obroke, u krat- da je svako povećanje BMI za 5 indeksnih jedinica praćeno
kom vremenskom periodu, što dovodi do porasta frekven- povećanjem rizika za nastanak BE za 35% . Studija Korlija
18
ce tranzitorne relaksacije donjeg ezofagealnog sfinktera (Corley) i saradnika nije ukazala na direktnu povezanost BMI
(Transient Lower Esophageal Sphincter Relaxation, TLESR), ili i BE, ali jeste pokazala pozitivnu korelaciju između poveća-
tranzitornog skraćenja (Lower Esophageal Sphincter, LES) . nja obima struka sa nastankom erozivnog ezofagitisa i BE .
19
13
Takođe, gojazne osobe češće će imati prisustvo hernije hija-
tusa jednjaka (Hiatus Hernia, HH), kao i diskretnu dislokaci- Sa druge strane, meta-analiza koju su sproveli Kvamseja
ju LES, verifikovanu manometrijom visoke rezolucije. Drugi (Quamseya) i saradnici i koja je obuhvatila 13.434 pacijen-
negativan efekat gojaznosti kod GERD objašnjava se prisu- ta kojima je načinjena predoperativna endoskopija gornjeg
stvom metaboličkog sindroma, prevashodno kod osoba sa digestivnog trakta ukazala je da je učestalost BE bila svega
20
visceralnom gojaznošću. Pokazano je da je visceralna goja- 0,9% . Iako je ova studija ukazala na relativno malu inciden-
znost nezavisan faktor rizika za nastanak Baretovog jednja- cu BE, dokazana je direktna korelacija između rasta BMI i
ka (Barrett's Esophagus, BE), jedne od najtežih komplikacija nastanka BE. Studija koja je obuhvatila 240 ispitanika kod
GERD. Takođe, gojaznost, posebno kod osoba muškog pola, kojih je sprovedena predoperativna endoskopija gornjeg di-
je i nezavisan faktor rizika za progresiju BE ka adenokarci- gestivnog trakta ukazala je pak na prevalencu BE od 7,4%,
nomu jednjaka, tumoru koji ima najveći porast incidence a prisustvo hernije hijatusa jednjaka i erozivnog ezofagitisa
21
među svim solidnim tumorima . kod 25,8% i 20,8% ispitanika .
14
Cilj ovog revijalnog rada je da ukaže na osnovne dile- Iako kontradiktorni, ovi podaci ipak ukazuju na značaj
me koje barijatrijski hirurg može da ima kod pacijenata sa adekvatne endoskopije gornjeg digestivnog trakta, i oba-
GERD. Kroz sistematski pregled literature prikazaće se efekti veznu evaluaciju prisustva hernije hijatusa jednjaka, ero-
najčešćih barijatrijskih procedura na GERD i postaviti algori- zivnog ezofagitisa i BE kod pacijenata koji su kandidati za
tam pravilnog pristupa pacijentu sa gojaznošću i GERD. barijatrijsku hirurgiju. Tako je na primjer meta-analiza Be-
neta (Bennett) i saradnika ukazala da je na osnovu nalaza
predoperativne endoskopije kod čak 7,4% pacijenata pro-
22
Prevalenca GERD kod gojaznih pacijenata mijenjen izbor barijatrijske procedure . Studija je uključila
high-volume centre sa identičnim ili sličnim indikacijama za
Pacijenti sa gojaznošću češće imaju simptome GERD, izbor barijatrijske procedure. Studija Karbotija (Carbotti) i
kao i komplikacije ovog oboljenja. Učestalost simptoma saradnika napravila je komparaciju GERD simptomatskog
GERD raste 1,2-3 puta kod pacijenata koji imaju prekomjer- statusa pacijenata u pripremi za barijatrijsku proceduru sa
nu tjelesnu težinu ili gojaznost. U studiji El Saraga i saradni- endoskopskim nalazom . Autori su pronašli identičnu za-
23
ka koja je ispitivala korelaciju indeksa tjelesne težine (Body stupljenost erozivnog ezofagitisa kod pacijenata koji su bili
15
Mass Index, BMI) i simptoma GERD, verifikovano je prisustvo simptomatični u odnosu na asimptomatične. Takođe, 87%
simptoma GERD kod 23% ispitanika u grupi sa BMI < 25, 27 endoskopskog nalaza erozivnog ezofagitisa bi bilo proma-
kg/m u grupi sa BMI 25-30 kg/m , i čak 50% u grupi ispita- šeno da je predoperativna endoskopija rađena samo kod
2
2
nika sa BMI > 30 kg/m . U istoj studiji prevalenca erozivnog pacijenata koji su imali simptome GERD. Čen (Chen) i sarad-
2
ezofagitisa distribuirana po različitim grupama u odnosu na nici su u retrospektivnoj analizi endoskopskih nalaza prije
BMI (< 25, 25-30, > 30) bila je 12,5%, 29,8% i 26,6%. U studiji barijatrijske hirurgije našli da je učestalost hernije hijatusa
Li (Lee) i saradnika, koja je obuhvatila 3.000 ispitanika, veri- jednjaka bila 43,1%, što je značajno uticalo na izbor barija-
fikovana je značajno veća učestalost erozivnog ezofagitisa trijske procedure .
24
kod pacijenata sa gojaznošću u odnosu na ispitanike sa nor-
malnom tjelesnom težinom, sa vjerovatnoćom (Odds Ratio,
OR) za nastanak erozivnog ezofagitisa 3,3 puta većom kod Efekti barijatrijskih procedura na GERD
gojaznih individua .
16
Sleeve gastrektomija je danas najzastupljenija barijatrij-
Ono što posebno može imati značaj u izboru barijatrij- ska procedura 8, 17 . Efekti SG na gubitak tjelesne težine i rezo-
ske procedure je prisustvo Baretovog jednjaka (BE). Prema luciju komorbiditeta su odlični i dugoročni. Ipak, učestalost
posljednjem kliničkom vodiču, načinjenom na osnovu evalu- GERD i njegovih komplikacija nakon SG je zabrinjavajuća.
acije zaključaka ekspertne konsenzus grupe, BE predstavlja
kontraindikaciju za izvođenje sleeve gastrektomije. Naravno, Postoji nekoliko objašnjenja kako SG utiče na pogorša-
podrazumijeva se da je izvođenje endoskopije gornjeg dige- nje već postojećeg ili nastanak de novo gastroezofagealnog
stivnog trakta neophodno prije odluke o vrsti barijatrijske refluksa. Prvo, treba uzeti u obzir da intragastrični pritisak u
procedure . želucu nakon njegovog sužavanja drastično raste, što samo
17
po sebi povećava gradijent pritiska između želuca i jednjaka.

50 DOI: 10.5937/Galmed2306048S