Page 97 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Tabela 4. Prijedlog Sina i saradnika o uvođenju prve, druge, treće i četvrte linije antihipertenzivne terapije 26
UVOĐENJE LIJEKOVA VRSTA LIJEKOVA KOD CRF VRSTA LIJEKOVA KOD DIJALIZE KOMENTAR

PRVA LINIJA ACEi ili ARB Beta blokatori Atenolol je dugotrajan i efektivan kod bolesnika na dijalizi

DRUGA LINIJA DPH-CCB ili diuretici DPH-CCB DPH-CCB su efektivni i u širokoj upotrebi
Nema podataka o antihipertenzivnom efektu diuretika kod
TREĆA LINIJA Diuretici ili DPH-CCB ACEi ili ARB
bolesnika na dijalizi
Podaci o MRBs za rezistentnu hipertenziju kod ne-bubrežnih
ČETVRTA LINIJA MRBs direktni vazodilatator
bolesnika
Legenda: ACEi (Angiotensin-Converting Enzyme inhibitor) - inhibitori konvertaze angiotenzina; ARB (Angiotensin Receptor Blocker) - blokatori angiotenzin 2 receptora;
DHP-CCB (Dihydropyridine Calcium Channel Blocker) - dihidropiridin blokatora kalcijumskih kanala; MRB (Mineralocorticoid Receptor Blocker) - blokatori mineralokortikoidnih
receptora
studija) . Ovaj lijek još uvijek nije ušao u zvanične KDIGO jasne preporuke o uvođenju ostalih antihipertenziva kod
27
smjernice. neregulisane hipertenzije u ovoj populaciji bolesnika. U ta-
beli 4 prikazano je ekspertsko mišljenje o uvođenju lijeko-
Već je naprijed navedeno da, osim jasno istaknutih pre- va kod bolesnika sa hroničnom - predijaliznom bubrežnom
poruka o prvoj liniji terapije u liječenju hipertenzije kod slabošću i bolesnika sa terminalnom bubrežnom slabošću
bolesnika sa hroničnim oštećenjem bubrega, nedostaju na dijalizi u liječenju hipertenzije, Sina (Sinha) i saradnika .
26

Zaključak

Specifičnost liječenja krvnog pritiska kod bolesnika sa hroničnim oštećenjem bubrega je u tome
što dobra kontrola hipertenzije ne dovodi samo do smanjenja kardiovaskularnog rizika, već i do
usporavanja progresije hronične do terminalne bubrežne slabosti. Prema KDIGO 2021 smjernicama
za liječenje hipertenzije kod bolesnika sa hroničnim bubrežnim oštećenjem preporučuje se uvođenje

blokatora renin-angiotenzin-aldosteron sistema kao prve linije u terapiji proteinuričnih bolesnika
sa i bez dijabetes melitusa. Uvođenje ovih lijekova preporučuje se i u ranim i u kasnim stadijumima
hroničnog bubrežnog oštećenja, s tim što ove lijekove treba nastaviti u terapiji i dalje, osim ako
ne postoji izražena hiperkalemija (kalijum > 6 mmol/L), akutno bubrežno oštećenje ili smanjenje
procijenjenog GFR za > 30%. Isključivanje blokatora RAAS u odmaklim stadijumima hronične
bubrežne bolesti ne dovodi do smanjenog rizika i odlaganja terminalne bubrežne slabosti, a može
povećati CV morbiditet i mortalitet. Prema novim KDIGO 2021 smjernicama za liječenje hipertenzije
kod bolesnika sa hroničnim bubrežnim oštećenjem preporučuje se da ciljni sistolni krvni pritisak
bude < 120 mmHg. Međutim, potrebno je biti veoma obazriv kod starih i nemoćnih bolesnika,

gdje ovako nizak pritisak može dovesti do akutizacije hroničnog bubrežnog oštećenja i kognitivnih
poremećaja. Prema mišljenju eksperata, neregulisan krvni pritisak, uz RAAS blokatore, zahtijeva
uključivanje i drugih antihipertenziva, kao što su blokatori kalcijumskih kanala, beta blokatori i
diuretici. Liječenje hipertenzije kod bolesnika sa hroničnim bubrežnim oštećenjem zahtijeva prije
svega individualizaciju terapije zbog često prisutnih brojnih komorbiditeta.

Abstract

Today, it is believed that all over the world about 10% of the population has a kidney lesion, most often chronic kidney
disease (CKD). Hypertension and diabetes mellitus are the most common causes of chronic kidney damage, and in everyday
clinical practice, we often wonder whether hypertension is a consequence of a lesion of the kidney parenchyma and

SMJERNICE I PREPORUKE Galenika Medical Journal, 2023; 2(6):91-97. 95