Page 19 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

Slika 5b. Duboki kapilarni pleksus kod pacijenta sa DME ispitanika, što je nedostatak koji bi trebalo ispraviti u nared-
nom istraživanju.

Interesantne rezultate dali su i Sambav (Sambhav) i au-
tori, koji su ispitivali VD u oba kapilarna sloja, ali posebno
u parafovealnom i perifovealnom prstenu. Oni su došli do
zaključaka da osim što je u poređenju sa kontrolama u grupi
NPDR statistički smanjen VD u SCP i DCP, redukcija VD u DCP
je značajno veća nego u SCP (p < 0,05), kao i da je redukcija
u perifovealnom regionu veća nego u parafovealnom (p <
0,05) . Pojedini autori su ispitivali samo VD u DCP u parafo-
27
vealnom regionu i pronašli njegovo smanjenje u odnosu na
zdrave kontrole u grupi sa NPDR, ali ne i u grupi dijabetičara
bez DR . Karnevali (Carnevali) je ispitivao samo dijabetičare
28
bez DR i našao smanjenje VD u odnosu na zdrave kontrole,
Legenda: DME - dijabetički makularni edem
ali samo u DCP (p < 0,05), dok u SCP ova razlika nije bila sta-
tistički značajna . O oprečnosti rezultata u literaturi, svje-
29
Diskusija doči i rad Meršija (Mershi) koji nije našao statistički značajnu
razliku između vrijednosti kako FAZ, tako i VD u SCP, dok je
Nalazi ovog istraživanja ukazuju na to da je CMT najveća ova razlika statistički značajna (p=0,04) između pacijenata
u grupi sa DME, što je očekivan rezultat s obzirom na po- bez DR i zdravih kontrola .
30
stojanje intraretinalne tečnosti koja dovodi do zadebljanja
makule. Prosječna vrijednost FAZ se nije razlikovala između Rezultati ovog istraživanja o značajnom smanjenju pro-
grupa ispitanika. Štaviše, u poređenju sa podacima iz drugih toka krvi kroz horiokapilarne krvne sudove (flow CC) u gru-
istraživanja, površina FAZ u sve tri grupe ispitanika odgova- pi dijabetičara sa DME u odnosu na prve dvije grupe (bez
ra vrijednostima zdravih individua. Pregledom različitih čla- DR i sa NDPR, ali bez DME) idu u prilog rijetkim nalazima
naka dobijeno je da opseg vrijednosti FAZ kod zdravih indi- literature. Naime, kada je riječ o protoku krvi kroz horioka-
vidua iznosi 0,25 do 0,40 mm , kod dijabetičara bez DR 0,34 pilaris kod dijabetičara, istraživanja su na samom začetku.
2
do 0,54 mm , a kod dijabetičara sa NPDR 0,40 do 0,46 mm . Jining (Yining) i saradnici ispitivali su deficit u protoku krvi
20
2
2
kroz horiokapilaris (Flow Deficits, FD) koji je bio povećan u
Kada je gustina kapilara u pitanju, promatrajući cijelu grupi dijabetičara u odnosu na kontrolnu zdravu grupu. FD
regiju makule u SCP, rezultati istraživanja pokazali su pro- je dobijen kalkulacijom u dodatnom softverskom programu,
gresivno povećanje VD između grupa ispitanika. Najmanju a podrazumijevao je proporciju površine koja ima defektan
gustinu imaju ispitanici koji nemaju promjene od DR, nešto protok krvi i cjelokupne regije horiokapilarisa obuhvaćene
veću oni sa NPDR i najveću oni sa NPDR i DME. Između prve OCTA snimkom . U istom kontekstu, Jaoli (Yaoli) i saradnici
31
i treće grupe pronađena je statistički značajna razlika u ovim dobili su rezultate o horiokapilarnom smanjenju gustine si-
vrijednostima. Ovi rezultati se ne poklapaju sa nalazima do- gnala protoka krvi (Choriocapillaris Blood Flow Signal Density,
stupnim u literaturi, koji pokazuju smanjenje VD u cijeloj re- CCBFSD) u grupi dijabetičara u poređenju sa zdravim kon-
giji makule u SCP i DCP kod onih koji imaju NPDR u odnosu trolama . Felipe i saradnici su pokazali smanjenje gustine
32
na one koji nemaju klinički vidljive promjene u smislu dija- perfuzije horiokapilarisa (Choriocapillaris Perfusion Density,
betičke retinopatije . Ovakvi nalazi bi se mogli pripisati ra- CPD) kod dijabetičnih očiju u odnosu na zdrave kontrole i
21
zlici u starosti ispitanika (prva grupa imala je veću prosječnu to uključujući cijelu regiju horiokapilarisa obuhvaćenu snim-
starost - 72 godine, u odnosu na prosječnu starost ispitanika kom, fovealnu i parafovealnu regiju .
33
druge i treće grupe - 66 i 67,4 godine). Promatrajući samo
fovealni region, Fariba i autori nisu pronašli statistički zna- Pored pomenutog nedostatka grupe zdravih kontrola,
čajnu razliku u SCP između grupa koje nemaju DR i onih koji nedostaci studije čiji su rezultati izloženi u ovom radu su
imaju NPDR, po čemu se njihovi rezultati poklapaju sa na- mali broj ispitanika po grupama, kao i izostanak mečovanja
šim. Međutim, promatrajući parafovealni region, autori su ispitanika po starosti i polu.
pronašli statistički značajnu razliku između pomenute dvije
grupe . U ovom istraživanju takve razlike nema, štaviše VD
21
u grupi sa NPDR je nešto veća nego u grupi bez promjena
(47,69 u odnosu na 46,48).
Brojni istraživači su pronašli statistički značajno smanje-
nje VD i u SCP i u DCP kod različitih oblika DR u poređenju sa
zdravim kontrolama 22-24 . Drugi autori pronalaze ovu razliku
čak i između zdravih kontrola i pacijenata oboljelih od DM
bez DR 25, 26 . U ovom radu nije bilo kontrolne grupe zdravih

ORIGINALNI RADOVI Galenika Medical Journal, 2023; 2(6):13-19. 17