Page 82 - GALENIKA MEDICAL JOURNAL

SMJERNICE ZA REHIDRACIJU DJECE

SA AKUTNOM DIJAREJOM

GUIDELINES FOR REHYDRATION OF

CHILDREN WITH ACUTE DIARRHEA

Nedeljko Radlović Uvod
1
Zoran Leković Dehidracija je česta komplikacija različitih oboljenja
2, 3
Vladimir Radlović praćenih insuficijentnom kompenzacijom gubitka tjelesnih
2, 3
Jovana Janković tečnosti iz organizma. Najčešće nastaje usljed povraćanja i
2
Petar Rosić proliva, a rjeđe zbog poliurije (dijabetes melitus, forsirana
3
Marija Mladenović osmotska diureza, nekritična primjena diuretika, insipidni
4
Amar Elšeik dijabetes, adrenalna insuficijencija sa gubitkom soli), hi-
5
Olga Radivojević perventilacije (opstruktivni bronhitis, pneumonija, metabo-
3
Iva Čevrljaković 6 lička acidoza), ekscesivnog znojenja (febrilnost, pregrijava-
nje, cistična fibroza) i drugih patoloških stanja (opekotine,
1 Akademija medicinskih nauka Srpskog ljekarskog društva, Beograd, 1, 2
Srbija jejunostomija, ileostomija) . Najčešći uzrok udruženog
povraćanja i proliva su alimentarne infekcije i intoksikacije,
2 Univerzitetska dječja klinika, Beograd, Srbija
3 Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, Srbija dok se povraćanje u odsustvu proliva sreće u veoma hetero-
genoj grupi patoloških stanja, kao što su hijatusna hernija,
4 Univerzitet „Singidunum“, Fakultet zdravstvenih, pravnih i poslovnih
studija, Valjevo, Srbija pilorusna stenoza, pilorospazam, peptični ulkus, invaginaci-
ja, volvulus i inkarceracija crijeva, akutni apendicitis, holeli-
5 Dom zdravlja Kovačica, Kovačica, Srbija
6 Dječje odjeljenje, Opšta bolnica Kruševac, Kruševac, Srbija tijaza, holecistitis, pankreatitis, urolitijaza, torzija testisa ili
ovarijuma, meningoencefalitis, adrenalna insuficijencija i dr.
Korespondencija sa autorom: Prema stepenu deficita tjelesne tečnosti dehidracija
može biti laka, srednje teška i teška, a prema nivou seru-
Prof. dr Nedeljko Radlović
mskog natrijuma izotona (Na = 130-150 mmol/L), hipotona
+
Srpsko ljekarsko društvo, Džordža Vašingtona 19, Beograd, (Na < 130 mmol/L) i hipertona (Na > 150 mmol/L) . Deficit
3
+
+
Srbija tečnosti u odnosu na tjelesnu težinu od 3-5% podrazumijeva
3
n.radlovic@botel.net laku dehidraciju, od 6-9% srednje tešku i ≥ 10% tešku .
Terapija vodom i elektrolitima zavisi od prirode i težine
osnovnog poremećaja, odnosno od stepena i vrste gubitka
4
Sažetak tjelesne tečnosti . Tako, na primjer, osnovu prevencije i ko-
rekcije dehidracije u poremećajima praćenim visokim insen-
Akutna dijareja je čest problem, posebno kod odojčadi zibilnim gubitkom čini voda, dok je u drugim oboljenjima
1, 4
i male djece. Najčešći uzrok su gastrointestinalne terapijski pristup znatno drugačiji . Izuzetak su samo eks-
infekcije, prije svega virusne i bakterijske, a rjeđe drugi tremno teški oblici dehidracije praćeni šoknim ili prešoknim
faktori. Glavne komplikacije bolesti su dehidracija stanjem u kojima je, u cilju uspostavljanja volemije, inicijalni
tretman identičan . U ovom radu su date smjernice vezane
1
i negativan nutritivni bilans. Osnovu terapije ovog za prevenciju i korekciju dehidracije kod djeteta sa akutnom
patološkog stanja čine prevencija dehidracije, odnosno dijarejom.
njena korekcija, kao i pokriće nutritivnih potreba.
Shodno težini poremećaja, nadoknada gubitka tečnosti
i elektrolita se obavlja intravenski ili primjenom Akutna dijareja
oralne rehidracione solucije, dok režim ishrane, osim Akutna dijareja je čest gastrointestinalni poremećaj i
u pojedinim slučajevima, treba da bude isti kao prije najčešći uzrok dehidracije posebno kod odojčadi i male
početka bolesti. djece 1, 5-8 . Manifestuje se naglom pojavom tri ili više tečnih
ili tečno-kašastih i obilnih stolica, dnevno u trajanju do dvi-
Ključne riječi: akutna dijareja, dehidracija, djeca, je nedjelje, najčešće 7-10 dana 5, 9, 10 . Glavni uzrok bolesti su
rehidracija gastrointestinalne infekcije, virusne i bakterijske, a rjeđe
parazitarne. Najčešći izazivači akutne virusne dijareje su

80 DOI: 10.5937/Galmed2411073R